ΜΕΡΟΣ 2ο: ΜΝΗΜΗ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΥ

20 Μαρτίου 2022 by georg gstrein

Χρίστος Γ. Παπαδόπουλος *

Ένα απο τα κύρια γεγονότα την περίοδο του εθνικού διχασμού κατά τον Α’ Παγκόσμιο πόλεμο ήταν η παραίτηση του Βενιζέλου από την κυβέρνηση τον Φεβρουάριο 1915 , ύστερα από διαφωνία του με το Βασιλιά Κωνσταντίνο για να επανέλθει μετά τη νίκη του στις εκλογές του Μαϊου της ίδιας χρονιάς. Στο ενδιάμεσο ταξίδεψε στις αρχές του Απρίλη στην Αίγυπτο, σε μια ατμόσφαιρα που άρχισε να πολώνεται στην Ελλάδα αλλά η ομογένεια της Αίγυπτου ήταν ξεκάθαρα υπέρ του ακόμα. Πρώτη του στάση ήταν η Αλεξάνδρεια.

Στο φύλλο της 28ης Μαρτίου 1936 αναφέρεται σε άρθρο για το μνημόσυνο που προγραμμάτιζε η Ελληνική Κοινότητα Αλεξάνδρειας πως “είναι μνημόσυνο των Ελλήνων, αυτών που εδώ και είκοσι ένα χρόνια τον υποδέχτηκαν με ενθουσιασμό που έφθανε τα όρια της φρενίτιδας, τον μεγάλο τον πολύ μεγάλο αυτό Έλληνα. Τότε είναι αλήθεια ήμασταν κι εδώ αδιαίρετοι. Ο Διχασμός δεν μας είχε δηλητηριάσει την ψυχή…” Στην φωτογραφία από την σελίδα του Ε.Λ.Ι.Α. , απεικονίζεται ο Ελευθέριος Βενιζέλος με μέλη της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας μπροστά στο Αβερώφειο Γυμνάσιο. Διακρίνονται από αριστερά ο Στέφανος Δέλτας, Ραδαμάνθης Ραδόπουλος, Μικές Σαλβάγος, Δημήτρης Θεοδωράκης, Ελευθέριος Βενιζέλος, Μικές Συναδινός, Παλαιολόγος Γεωργίου. Στην Αίγυπτο αργότερα ο Βενιζέλος, απόκτησε φανατικούς φίλους και φανατικούς εχθρούς.

Η αντιμετώπιση της αιγυπτιώτικης εφημερίδας της Αλεξάνδρειας ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ στάθηκε στο άλλο άκρο, σε σχέση με την εφημερίδα του Καΐρου ΦΩΣ που όπως είδαμε υποβάθμισε εντελώς το πέρασμα του Βενιζέλου στην Ιστορία, με το θάνατο του. Ο φανατικά φιλοβενιζελικός ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ απο τις 19 Μαρτίου που ανακοίνωσε την είδηση του θανάτου του, ως τις 27 που κηδεύτηκε, αλλά και για ένα μήνα σχεδόν μετά , αφιέρωνε στον ίδιο νεκρό όλα σχεδόν τα πρωτοσέλιδα του , το ένα μετά το άλλο, αλλά πολλές φορές και όλες τις σελίδες του, υποβαθμίζοντας συχνά ειδήσεις της επικαιρότητας για να έχει χώρο να εκθειάσει τον Ελευθέριο Βενιζέλο.

Οι Αιγυπτιώτες αναγνώστες της εποχής , είχαν στη διάθεση τους δυό εφημερίδες με απόλυτα αντιδιαμετρικές παρουσιάσεις. Τα απόνερα του Εθνικού διχασμού συνέχιζαν να χωρίζουν τους Έλληνες όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στη διασπορά.

Μερικά μόνο από τα πρωτοσέλιδα είναι αρκετά για να καταφανεί η θέση του ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΥ από τους τίτλους των άρθρων του. “Μέγας νεκρός”, “ο μεγαλύτερος των Ελλήνων”, “ο Μαχητής” “Βαθιά η οδύνη μας” , “ ο Οδηγός”, “Παρασκήνια θριάμβων”, “Παλαϊκή κηδεία”, “Πανελλήνιο πένθος”, “Εθνικός Ήρως”, “πρωτοφανής κηδεία”, “λεπτομέρειες σπαρακτικής κηδείας”, “από την κηδεία του μεγάλου Έλληνος” “παρακολουθήσαν 200.000 ολοφυρόμενου λαού”, “η δραματική του πάλη προς τον θάνατον”, “ετάφη στο ακρωτήρι υπό τους ήχους του εθνικού ύμνου” και δεκάδες άλλα τιμητικά άρθρα.

Την ίδια στιγμή δεν έλειπαν και τα αφοριστικά για τους αντιπάλους άρθρα.

“Αφαντάστως οικτρό θέαμα” (για το μνημόσυνο για τον Βασιλιά Κωνσταντίνο που έκαναν οι αντίπαλοί του, μετά την ανακοίνωση του θανάτου του Βενιζέλου ) , “προς αδιάλλακτους υβριστάς”, “κανίβαλοι των Αθηνών – Απαρχή νέων συμφορών”.

Σ αυτήν την παλιά αντιπαλότητα των δύο εφημερίδων Καΐρου και Αλεξάνδρειας, ο χρόνος βάρυνε τη ζυγαριά υπέρ του “Ταχυδρόμου” περισσότερο, στην άμεση αποτίμηση του πολιτικού και της πολιτικής του ,αλλά και το μέγεθος της απώλειας για την Ελλάδα που σήμαινε ο θάνατος του Ελευθερίου Βενιζέλου.

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ… Στο τρίτο μέρος, οι αντιδράσεις των Ελληνικών Κοινοτήτων της Αιγύπτου, των Αιγυπτιωτών αλλά και των Αιγυπτίων με φωτογραφικά αποκόμματα των εφημερίδων αλλά και περισσότερες φωτογραφίες από την μοναδική του επίσκεψη στην Ομογένεια της Αιγύπτου, το 1915.