Παγκόσμια Ημέρα Υγροτόπων 2021 – 50 χρόνια Σύμβασης ΡΑΜΣΑΡ
Η φετινή Παγκόσμια Ημέρα Υγροτόπων βρίσκει την Κύπρο με σχεδόν 17,000 υδρόβια πουλιά να ξεχειμωνιάζουν στους υγροτόπους της.
Κάθε χρόνο στις 2 Φεβρουαρίου, γιορτάζουμε την Παγκόσμια Ημέρα Υγροτόπων, μια μέρα που έχει στόχο να ευαισθητοποιήσει για τον σημαντικό ρόλο που έχουν οι υγρότοποι για τους ανθρώπους και τον πλανήτη. Οι υγρότοποι είναι από τα πιο πολύτιμα, αλλά και τα πιο απειλούμενα οικοσυστήματα του πλανήτη. Παρέχουν πολύτιμες υπηρεσίες στους ανθρώπους, όπως καθαρό νερό, τρόφιμα, προστασία του εδάφους από τη διάβρωση και παίζουν σημαντικό ρόλο στη μείωση των επιπτώσεων των ακραίων καιρικών φαινομένων, όπως οι πλημμύρες, οι ξηρασίες και οι κυκλώνες. Οι υγρότοποι φιλοξενούν επίσης υψηλά επίπεδα βιοποικιλότητας, συμπεριλαμβανομένων πολλών ειδών πουλιών, θηλαστικών, ερπετών, ψαριών, αμφιβίων και ασπόνδυλων.
Η Παγκόσμια Ημέρα Υγροτόπων έρχεται λίγες μέρες μετά τη Μεσοχειμωνιάτικη Καταμέτρηση Υδρόβιων Πουλιών, η οποία γίνεται στα πλαίσια του International Waterbird Census (IWC) της Wetlands International. Το IWC είναι ένα από τα μεγαλύτερα και μακροβιότερα προγράμματα παρακολούθησης της βιοποικιλότητας στον κόσμο και μάλιστα ένα από τα μεγαλύτερα προγράμματα επιστήμης πολιτών (citizen science) στον κόσμο. Κάθε χρόνο από το 1967, το IWC κινητοποιεί χιλιάδες εθελοντές σε όλο τον κόσμο για τη διενέργεια (σχεδόν) ταυτόχρονων καταμετρήσεων σε όλους τους κυριότερους υγρότοπους στον κόσμο (πάνω από
25.000 τοποθεσίες σε 143 χώρες). Στόχος αυτής της παγκόσμιας απογραφής είναι η εκτίμηση των τάσεων των παγκόσμιων πληθυσμών και της κατάστασης διατήρησης περισσότερων από 870 ειδών υδρόβιων πουλιών. Στην Κύπρο, το IWC συντονίζεται από το BirdLife Cyprus σε συνεργασία με την Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας. Παρά τις δυσκολίες που προκύπτουν από τη συνεχιζόμενη πανδημία, το 2021 δεν αποτέλεσε εξαίρεση, και έτσι η Μεσοχειμωνιάτικη Καταμέτρηση Υδρόβιων Πουλιών έλαβε χώρα με επιτυχία το σαββατοκύριακο 16 – 17 Ιανουαρίου.
20 καταγραφείς κάλυψαν 50 υγρότοπους σε όλο το νησί και καταμέτρησαν συνολικά 16.745 υδρόβια πουλιά από 68 είδη. Το πιο πολυάριθμο είδος ήταν το Φλαμίνγκο με 7.758 άτομα, ακολουθούμενο από το Σαρσέλλι με 2.196 άτομα. Ο υγρότοπος με τον μεγαλύτερο αριθμό υδρόβιων πουλιών, αλλά και ειδών, ήταν οι Αλυκές Λάρνακας με 10.431 πουλιά από 30 είδη. Μεγάλοι αριθμοί υδρόβιων πουλιών καταγράφηκαν επίσης στο σύμπλεγμα υγροτόπων στη Χερσόνησο Ακρωτηρίου (2.706 πουλιά), στη Λίμνη Ορόκλινης (1.073 πουλιά) και στη Λίμνη Παραλιμνίου (906 πουλιά).
Η Μεσοχειμωνιάτικη Καταμέτρηση Υδρόβιων Πουλιών δεν θα ήταν δυνατή χωρίς τη βοήθεια των αφοσιωμένων εθελοντών μας. Χάρη σε αυτούς, καταφέραμε να πραγματοποιήσουμε με ασφάλεια και υπευθυνότητα τις καταμετρήσεις στις δύσκολες συνθήκες που παρουσιάστηκαν από την πανδημία και σε πλήρη συμμόρφωση με τους υγειονομικούς κανονισμούς που ισχύουν σήμερα.
Στις 2 Φεβρουαρίου 1971, υπογράφτηκε στην πόλη Ραμσάρ του Ιράν η σύμβαση για την προστασία και την ορθολογική χρήση των υγροτόπων µέσω της ανάληψης πρωτοβουλιών σε τοπικό και εθνικό επίπεδο και
µέσω διεθνών συνεργασιών. Στην Κύπρο έχουν καθοριστεί 2 μεγάλοι Υγρότοποι ως Ραμσάρ Διεθνούς Σημασίας, οι Αλυκές Λάρνακας και Ακρωτηρίου, που χαίρουν καθεστώτος προστασίας και που τους επισκέπτονται κάθε χρόνο χιλιάδες υδρόβια και αρπαχτικά πουλιά. Και οι 2 περιοχές βρίσκονται πολύ κοντά στα αστικά κέντρα της Λάρνακας και της Λεμεσού αντίστοιχα, γεγονός που αφενός μεν προσφέρει εύκολη πρόσβαση στους κατοίκους, αλλά αφετέρου δημιουργεί πιέσεις και απειλές στο περιβάλλον.
Η Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας και το BirdLife Cyprus συμμετέχουν μαζί με άλλα Κρατικά Τμήματα, Υπηρεσίες, Ακαδημαϊκά Ιδρύματα και ΜΚΟς στο έργο LIFE IP PHYSIS, δράσεις του οποίου στοχεύουν στην παρακολούθηση και βελτίωση της κατάστασης διατήρησης των ειδών χαρακτηρισμού πτηνοπανίδας των υγροτόπων της Κύπρου.
Για να τιμήσει την Παγκόσμια Ημέρα Υγροτόπων, το BirdLife Cyprus θα μεταδίδει ζωντανά εικόνες και ήχους από τη Λίμνη Ορόκλινης την Τετάρτη, 3 Φεβρουαρίου, 4μμ. Η μετάδοση θα γίνει μέσα από τη σελίδα του BirdLife Cyprus στο Facebook και οι θεατές θα μπορούν από το σπίτι να απολαύσουν απογευματινές εικόνες από τη Λίμνη Ορόκλινης που φέτος, όπως και κάθε χειμώνα, φιλοξενεί λογής φτερωτούς επισκέπτες. Περισσότερες πληροφορίες εδώ.