Συνέντευξη στους Μάριο Αναστασίου και Γιάννη Μελαχρινούδη

 

Μάριος Αναστασίου

ΕΡΩΤΗΣΗ

Κύριε Φέρρη, πιστεύω ότι ο περισσότερος κόσμος σας ξέρει μέσα από την καταπληκτική πραγματικά ταινία σας ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ, η οποία μάλιστα βραβεύτηκε στο φεστιβάλ του Βερολίνου το 1983, αλλά συγκέντρωσε κι άλλα… 25 βραβεία διεθνώς. Καθώς τυχαίνει να είμαι ο ίδιος μουσικός και μάλιστα να αγαπώ και να παίζω αυτό το ιδιαίτερο είδος μουσικής, μπορώ να σας διαβεβαιώσω, ότι αυτή η μουσική, θα παρέμενε άγνωστη σε πολλούς μουσικόφιλους στην Ευρώπη, εάν δεν υπήρχε η ταινία σας. Θα θέλατε να μου περιγράψετε, τι σας παρακίνησε να την φτιάξετε; Και φυσικά με ενδιαφέρει προσωπικά πάρα πολύ η συνεργασία σας εδώ, τόσο με τον Σταύρο Ξαρχάκο όσο και με τη Σωτηρία Λεονάρδου.

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Χαίρομαι ιδιαίτερα που αποτέλεσα την αφορμή για να γνωρίσει ο κόσμος όλος, όχι μόνο τη λέξη, αλλά και τις φόρμες και την αξία της αστικής λαϊκής μουσικής των Ελλήνων. Όμως προσοχή! Δεν ήταν μόνο το ρεμπέτικο τραγούδι που κέρδισε την αγάπη μου. Βέβαια, από τα πολύ μικρά μου χρόνια, άκουγα στο ραδιόφωνο στην Ελληνική εκπομπή, στο Κάϊρο, την κα Κλειώ, να παρουσιάζει… αλογόκριτα πολλά «μάγκικα» (όπως τα λέγαμε τότε) τραγούδια, προς μεγάλην τέρψιν των πιτσιρικάδων. Μάλιστα, ο πατέρας μου Αλέκος, μηχανικός, μ’ έμαθε από νωρίς να χορεύω ζεϊμπέκικο! Αλλά μην ξεχνάτε πως ακούγαμε, εκτός από Ουμ Καλσούμ και Ασμαχάν, και αμερικάνικη τζαζ, θυμάμαι μάλιστα πως στο Κάϊρο έδωσε συναυλία ο DizzyGillespi. Ήταν τον καιρό του πολέμου, κι ακούγαμε από AndrewsSisters που τις λέγαμε Αδελφές Ανδρέου, ίσαμε GlenMiller, BennyGoodman κ.λ. Κι όταν πια ήρθε κι ο BillHaleyμε τονElvis, εμείς είμαστε μέσα. Κάναμε μάλιστα κι ένα τρίο φωνητικό, με τον Νίκο Πίτσικα και τον Σπύρο Κράλλη, που το λέγαμε TheDevils, και τραγουδούσαμε… doo-wap και Platters. Αυτό το συγκρότημα το κρατήσαμε και στην Αθήνα, από το 1957 ως το 1959.

Από την άλλη, ήταν και η Όπερα. Θα θυμούνται πολλοί πως είχαμε κάθε χρόνο μιάν ολόκληρη σαιζόν στην παλιά Όπερα του Καϊρου, με κλιμάκιο της Σκάλας του Μιλάνου, κι ερχόντουσαν οι GinoBecchi, TitoGobbi, RenataScotto(πρεμιέρα), και άλλοι πολλοί. Εμείς είμασταν μια μικρή παρέα, που δικτυωθήκαμε και μας παίρναν κάθε βράδυ ως κομπάρσους. Έτσι είδαμε λ.χ. 18 φορές την Aida, 14 φορές την Turandot, κι ύστερα Barbiere, Carmen, Traviataκ.λ. κ.λ. Ήθελα μάλιστα να γίνω… μπάσος, κι έμαθα την μεγάλη άρια του Mephistofeleτου Boito. Στην Αμπέτειο, είχαμε επιστάτη έναν εξαιρετικό φίλο, τον Νίκο Χαντέλη, που μπήκε αργότερα στη Λυρική Σκηνή ως βαρύτονος. Ακόμα, θυμάμαι τον βιβλιοπώλη Καραμανλίκη, που τα βράδυα έπαιζε γκραν-κάσα στην όπερα.

Όταν ήρθε η ώρα να γυρίσω το «Ρεμπέτικο», που το ετοίμαζα… από το 1958, ήταν πιά φυσικό να μην το δω ως μία ρεαλιστική ταινία, αλλά ως Όπερα! Και φυσικά, σ’ αυτή τη διάσταση, δεν υπήρχε καλύτερος από τον Σταύρο Ξαρχάκο. Είχαμε ήδη συνεργαστεί παλιότερα, το 1974, με τη μεγαλύτερη επιτυχία των τελευταίων 50 χρόνων, το «Ήτανε μια φορά» που τραγούδησε ο Νίκος Ξυλούρης. Αλλά η σχέση μας ήταν κάτι παραπάνω από συνεργασία σκηνοθέτη-μουσικού. Είχε άποψη ο Ξαρχάκος για τη σκηνοθεσία, κι εγώ… για τη μουσική! Όπως κάνω πάντα, άλλωστε, κι ας μην… διαβάζω νότες! Έτσι, οδηγηθήκαμε σ’ αυτό το αποτέλεσμα, που δεν είναι φολκλορική αναπαράσταση του κόσμου του ρεμπέτικου, αλλά επεξεργασμένη «μίμηση» (alamanierede… το λένε οι Γάλλοι) και διαχρονική δημιουργία.

Τώρα, θα σας χαρίσω και μιάν είδηση: Αυτή τη στιγμή γράφουμε με τον Ξαρχάκο μιαν Ελληνική «Όπερα», αλλά δεν θα προδώσω άλλο μυστικό.

Τέλος, η Σωτηρία Λεονάρδου, παρ’ όλο που δεν ήταν ούτε ηθοποιός ούτε τραγουδίστρια, έδειξε έναν επαγγελματισμό Μεγάλης Ηθοποιού. Είναι πραγματικά εκπληκτικό αυτό που κατάφερε. Μου λέγαν τότε οι φίλοι μου: Μα πως την εμπιστεύεσαι σ’ ένα τέτοιο ρόλο; Είναι τελείως άπειρη. Όταν τέλειωσε η ταινία, τους ρωτάω με τη σειρά μου: Ποια θα τα κατάφερνε στη θέση της Σωτηρίας; Φυσικά η απάντηση είναι «καμμία». Το αστείο είναι πως ούτε εκείνη, ούτε εγώ είχαμε σκεφτεί να τραγουδήσει στην ταινία. Η ιδέα ήταν του Ξαρχάκου, κι όταν του είπαμε πως ήταν ηθοποιός αλλά όχι τραγουδίστρια, μας απάντησε: «Μπορείτε να μου πείτε ποια τραγούδησε το «Φέρτε μου ένα μαντολίνο»; Μα φυσικά. Η Ζωή Φυτούση δεν ήταν τραγουδίστρια, αλλά σ’ αυτό το τραγούδι παραμένει ανεπανάληπτη.

6η Δημοτικού, Λύκειο Μικέ στη Σούμπρα, 1947

 

ΕΡΩΤΗΣΗ

Έμαθα ότι πέρα από την κινηματογραφική σας δραστηριότητα, έχετε συμβάλει σαν στιχουργός, σε έναν από τους καλύτερους δίσκους της progressive rock. Φυσικά αναφέρομαι στο 666 των Aphrodite` s Child, με το Ντέμη Ρούσσο να τραγουδάει και να παίζει μπάσσο και το Βαγγέλη Παπαθανασίου να συνθέτει και να παίζει πλήκτρα, πολύ πριν και οι δυο τους κάνουν μεγάλη σόλο καριέρα. Φαντάζομαι ότι η καταγωγή του Ντέμη (είμαστε μάλιστα και συγγενείς, η γιαγιά μου Μαρία Ρούσσου από τη Λέρο έζησε και έκανε οικογένεια στην Αίγυπτο) πρέπει να έχει παίξει κάποιο ρόλο σε αυτή την ιδιαίτερη συνεργασία. Θέλετε να μας πείτε περισσότερα, που ίσως για πολλούς θα είναι πιθανόν άγνωστα;

 

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Ποιήματα έμμετρα και με ομοιοκαταληξία, έγραφα από μικρός, και μάλιστα τα δημοσίευα στην «Ημέρα» Αλεξανδρείας, με το ψευδώνυμο Τάκης Ψαρρός, με πολλούς επαίνους από το Γλαύκο Αλιθέρση. Στην Ελλάδα έπαψα να γράφω, ώσπου μια μέρα στο στούντιο, το 1965, ο Γιώργος Ζαμπέτας μου ζήτησε να γράψω επί τόπου τους στίχους του τραγουδιού των τίτλων της ταινίας μου. Έτσι επιστράτευσα τις… στιχουργικές μου ικανότητες, κι έγραψα μέσα σε 10 λεπτά το «Φανταράκι». Ύστερα έφυγα για το Παρίσι, κι εκεί έγραψα στα Γαλλικά, το λιμπρέτο και τους στίχους της Opérades Oiseaux, που ανεβάσαμε στην Όπερα της Λυών.

Φυσικά, τους Aphrodite`s Child, τους είχα συναντήσει ήδη στο Καφέ των Ελλήνων, και φυσικά, με τον Ντέμη γίναμε αμέσως φίλοι, αφού μιλούσαμε μεταξύ μας στ’ αραβικά. Ο Βαγγέλης, που είχε ήδη αποφασίσει να διαλύσει το συγκρότημα, μου ζήτησε να του προτείνω μιάν ιδέα, για έναν κύκλο τραγουδιών που θ’ αναδείκνυε και το ταλέντο του συνθέτη, εκτός από του τραγουδιστή που είχε ήδη γίνει φίρμα. (Τότε τα λέγαμε «κύκλους τραγουδιών» με ενιαίο θέμα. Σήμερα θεωρούν πως το 666 είναι το πρώτο concept album στην ιστορία.) Του μίλησα για την Αποκάλυψη του Ιωάννη, κι εκείνος ενθουσιάστηκε και μου παρήγγειλε να γράψω –λιμπρέτο και στίχους- στα αγγλικά. Έφερα στο στούντιο και τη φίλη μου Ειρήνη Παπά, ήρθε κι ο Γιάννης Τσαρούχης, και ιδού το αποτέλεσμα. Πρέπει όμως να πω πως οι Aphrodite`s Childα πό 3 έγιναν 5, αφού μετακλήθηκε από την Αθήνα ο Αργύρης Κουλούρης, κι από τη Σουηδία ο επίσης Αιγυπτιώτης Χάρης Χαλκίτης, που έκανε μεγάλη καριέρα ύστερα από το «666».

Με τον Βαγγέλη δεν ευδοκίμησε η φιλία, δεν είναι γενναιόδωρος ο άνθρωπος, και δικαίωμά του. Με τον Ντέμη όμως η φιλία μας κράτησε ως το τέλος, με τις κουβέντες μας, τις «νόκτες», τις μνήμες της Αιγύπτου, τις κουβέντες για συνεργασία. Μάλιστα ήταν να παίξει σε μια ταινία που ετοίμαζα για το Βυζάντιο, όπου θα υποδυόταν τον Πατριάρχη Κων/πόλεως το 1003 μ.Χ., κι είχε ενθουσιαστεί με την ιδέα. Δυστυχώς η ταινία δεν έγινε.

 

 

Γιάννης Μελαχρινούδης

 

ΕΡΩΤΗΣΗ

Οι ταινίες σας χαρακτηρίζονται από ένα ιδιαίτερο κινηματογραφικό  λόγο… εκτιμώ  ότι μία από τις αιτίες είναι αυτή η κοσμοπολίτικη παιδεία σας ως απόδημος Έλληνας από την Αίγυπτο… αν συμφωνείτε με την εκτίμηση μου αυτή μπορείτε να μας αναφέρετε γιατί οι Έλληνες της Αιγύπτου έχουν κάτι το διαφορετικό που τους ξεχωρίζει από την διασπορά..?

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Μα είναι ολοφάνερο. Όχι μόνο γιατί την Αλεξάνδρεια ίδρυσε ο Μέγας Αλέξανδρος, και η Ελληνιστική περίοδος αποτελεί τη σημαντικότερη πολιτιστική κληρονομιά στη Ανθρωπότητα με την εκπληκτική μίξη διαφορετικών πολιτισμών και τις «στοχαστικές προσαρμογές» όπως λέει κι ο Καβάφης. Είναι και πως η εποχή μας, με τη συνύπαρξη όλων αυτών των εθνοτήτων και τις γλώσσες που μάθαμε, πέρα κι από τον «κοσμοπολίτικο» χαρακτήρα που είχε, επί πλέον χαρακτηριζόταν από μια διαφυλετική αλληλεγγύη. Κι αυτό το χρωστούσαμε στην ιδιαίτερη αγάπη ανάμεσα στους Αιγύπτιους και τους Έλληνες, που μοιάζομε σε τόσα πολλά πράγματα, όπου εμείς λέμε «αράπηδες» με αγαπησιάρικο χιούμορ, κι αυτοί μας λένε «χαουάγκα» χωρίς να το εννοούν. Γι αυτό και προσθέτουν «ρούμι» ή «γιουνάνι», και κατά καιρούς «Έμπν ελ Νιλ».

Τώρα φυσικά, αυτά όλα τα χαρακτηριστικά μας κάνουν παράξενους στους Ελλαδίτες, που δε μας καταλαβαίνουν. Εμένα ως τώρα, με λένε «παραδοξολόγο»… Δε μπορούν να καταλάβουν γιατί θεωρούμε την ευγένεια ως υπέρτατο αγαθό, γιατί διατηρούμε ως το τέλος τις φιλίες μας, γιατί δεν ζηλεύουμε τις επιτυχίες των άλλων, γιατί χαιρόμαστε τη ζωή. Ακόμα, γιατί μας αρέσουν τ’ αράπικα τραγούδια, και γιατί έχουμε τόσο καλή επαφή μ’ όλους τους ξένους λαούς.

 

 

ΕΡΩΤΗΣΗ

Η πολιτική σας στάση φαίνεται στις δημιουργίες σας… αυτή η στάση σας οδήγησε στην αυτοεξορία… στην Γαλλία βρεθήκατε σε μια σημαντική στιγμή για την Ευρώπη και την ανθρωπότητα… το ανήσυχο πνεύμα σας οδήγησε σε  συνεργασίες με σημαντικούς ανθρώπους…θα θέλαμε να μας αναφέρετε μερικά γεγονότα άγνωστα σε πολλούς…ώστε να διαφωτίστε τις νεότερες γενιές που δεν γνωρίζουν;

 

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Να εξηγηθώ από την αρχή: Δεν έχω καμμία σχέση με πολιτικές και κομματικές εντάξεις. Για μένα, «δεξιά» κι «αριστερά» είναι ψεύτικα κουτάκια που διασπούν την κοινωνία, και υποτιμούν τον άνθρωπο. Αν πρέπει οπωσδήποτε να με κατατάξετε σε μιάν ιδεολογικο-πολιτική πλατφόρμα, τότε μπορείτε να με πείτε Ουτοπιστή, Ονειροπόλο, Μη-Βίαιο Αναρχικό (non-violent anarchist) όπως ήταν ο Χριστός. Ξέρω καλά πως η κοινωνία δεν αλλάζει, αν δεν αλλάξει ο άνθρωπος, και γίνει Άνθρωπος. Ακόμα και οι «επαναστάσεις», οδηγούν κατά κανόνα σε δικτατορίες.

Στο Παρίσι είχα την τύχη να ζήσω την μεγάλη έκρηξη της δεκαετίας του 1960, με τον χιπισμό, τον Μάη του 68, τιν άνθρωπο στο φεγγάρι, αλλά και τις δολοφονίες (Robert Kennedy – Martin Luther King) και τους πρώϊμους θανάτους (Janis Joplin, Jimmy Hendrix, Jim Morrison) και κυρίως αυτή την τεράστια έκρηξη χαράς κι ελπίδας, που φαγώθηκε «από μέσα», γιατί ο άνθρωπος δεν είναι ακόμα αρκετά ώριμος ν’ αποδεχτεί την ίδια την ελευθερία του. Ο συναγωνισμός έγινε ανταγωνισμός, το χρήμα μετέτρεψε τους hippiesσεyippiesκι ύστερα σε yappies, και ο αγώνας για ζωή έγινε αγώνας για την εξουσία.

Όσο για την Τέχνη και τον πολιτισμό, ήταν η εποχή του Living Theatre (ο Julian Beck Judy Malina έμειναν φίλοι μου ως το τέλος) του Αμερικάνικου και του Γαλλικού underground (Warhol&Co), και οι επαφές μου και συνεργασίες με σπουδαίους δημιουργούς και κορύφωση τη συνάντησή μου με τον Salvator Dali. Πράγματι είχα την εξαιρετική τιμή να συνεργαστώ με τον μεγάλο αυτό ζωγράφο, για τη δημιουργία ενός μεγάλου καλλιτεχνικού χάπεννινγκ στη Βαρκελώνη. Το σχέδιο ήταν τόσο εξωφρενικό, που ξέραμε κι οι δύο πως δεν επρόκειτο να γίνει ποτέ. Αλλά για τρεις μήνες δουλεύαμε πάνω στο σχέδιο με την χαρά των παιδιών που παίζουν… με Πυραμίδες!

Στο Κρατικό Θέατρο της Άγκυρας, με τη Θέσια Παναγιώτου

 

ΕΡΩΤΗΣΗ

Ο Ελληνικός κινηματόγραφος την δεκαετία του εβδομήντα σημαδεύεται από το νέο κύμα… νέα τάση…σίγουρα κάτι νέο όπως και να ονομάστηκε… δύο κύριες τάσεις…απο δύο κύριες ομάδες…ο Φέρρης έχει συμβάλει και εκείνος… ο Φέρρης πως συμμετείχε… Κούνδουρος και Αγγελόπουλος…ποιά η σχέση  με τους δύο αυτούς μεγάλους συναδέλφους του…

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Καμαρώνω με χιουμοριστική αλαζονεία καμιά φορά, ισχυριζόμενος πως… υπήρξα το κίνητρο για τη δημιουργία του Νέου Ελληνικού Κινηματογράφου. Πράγματι, όταν ήρθα στην Ελλάδα τον Σεπτέμβρη του 1957, βρήκα μια νεολαία απογοητευμένη, απαισιόδοξη, τραυματισμένη από έναν εγκληματικό Εμφύλιο. Η αισιοδοξία που διέκρινε τους Αιγυπτιώτες, και η απόσταση που κρατούσαμε από τα πολιτικά δρόμενα, μ’ έκανε αγαπητό στην παρέα (της Σχολής Κινηματογράφου), και κατάφερα να οργανώσω τον πρώτο πυρήνα της Ομάδας που δημιούργησε τον Νέο Ελληνικό Κινηματογράφο. Δήμος Θέος, Σταύρος Τορνές, Κώστας Βρεττάκος, Κώστας Φωτεινός (Αιγυπτιώτης και Αμπετειανός), Τάκης Κανελλόπουλος, κι αμέσως μετά Νίκος Παναγιωτόπουλος, Παντελής Βούλγαρης και άλλοι πολλοί, ώσπου ήρθε από το Παρίσι κι ο Θόδωρος Αγγελόπουλος, κι έτσι η «Ομάδα» απέκτησε τους… τρεις αντιφατικούς ιδεολογικούς θεωρητικούς της. Ο Θέος που συνδύαζε την Ελληνική παράδοση με τη Δυτική φιλολογία, ο Αγγελόπουλος με τη μανία του για τον Ευρωπαϊκό Διεθνιστικό προσανατολισμό, και εγώ με την επιμονή μου για την Ελληνικότητα στο σινεμά. Τελικά, με το έργο μας, αποδείχθηκε πως όλοι είχαμε δίκιο, και οι ταινίες μας ήσαν συμβατές και με τις τρεις θεωρίες.

Με τον Μιχάλη Κακογιάννη γνωρίστηκα το 1953, στην Αίγυπτο, όπου γύρισε το «Κυριακάτικο Ξύπνημα». Αργότερα έγινα βοηθός του στην ταινία «Τα Ψάρια βγήκαν στη στεριά» και παραμείναμε φίλοι ως το τέλος της ζωής του.

Με τον Νίκο Κούνδουρο όμως, είχα την τύχη να βρεθώ βοηθός του στο «Ποτάμι», 10 μόλις μήνες μετά την άφιξή μου στην Ελλάδα. Έτσι δικαιώθηκε και η αισιοδοξία μου για την οποία μίλησα προηγουμένως, και βρέθηκα στο επάγγελμα φίλος και συνάδελφος με όλους τους βοηθούς σκηνοθέτες της εποχής. Ανάμεσα στους οποίους, ήταν ακόμα και ο Γιώργος Κοσμάτος (Georges Pan. Kosmatos) που έκανε αργότερα το «Πέρασμα της Κασάνδρας» και άλλα διαμάντια.

Ο Κούνδουρος με φιλοξένησε σπίτι του, και έγινα… ο πρώτος baby-sitter στην Ελλάδα, για τον νεογέννητο γιό του, Σήφη. Είναι ο άνθρωπος που μ’ έμπασε στον φιλολογικό κύκλο του Βυζαντίου (καφενείο στην πλατεία Κολωνακίου) κι είναι εκεί που ξαναβρήκα τον Γιάννη Τσαρούχη –τον είχα γνωρίσει το 1953 στο Κάϊρο-, τον Ρένο Αποστολίδη, τους Χατζηδάκι, Θεοδωράκη, Γιώργο Μακρή και άλλους πολλούς. Με τον Κούνδουρο γίναμε κολλητοί ως το τέλος της ζωής του, και δεν ξεκινούσε ταινία χωρίς να με βάλει κάτω για μέρες και να μου ζητάει την άποψή μου. Δύο μάλιστα από τις ταινίες του, βασίζονται σε δικές μου ιδέες (Μπορντέλο και Βύρων).

Ο απεριόριστος θαυμασμός μου για τον «Δράκο», έδωσε στην Ομάδα την ταινία-πρότυπο και ιδανικό για το σινεμά που θα κάναμε. Στο Παρίσι, βρεθήκαμε με τον Νίκο μαζί στα οδοφράγματα και τις καταλήψεις. Είναι εκεί που ξαναβρεθήκαμε με τον Μάνο Χατζηδάκι, τον Γιάννη Τσαρούχη και άλλους πολλούς.

Αλλά πρέπει ν’ αναφέρω και τον Γάλλο σπουδαίο φίλο μου, Jean-Daniel Pollet, που είναι αναγνωρισμένος σήμερα ως ο ένας από τους δύο πρωτοποριακούς σκηνοθέτες του Γαλλικού Νέου Κύματος. Η φιλία και συνεργασία μας συνεχίστηκε ως το τέλος της ζωής του, και του έγραψα ένα σενάριο (LeSang), κι εκείνος μου αφιέρωσε μιαν ολόκληρη ταινία (Troisjoursen Grece). Απ’ αυτόν γνώρισα και τους δύο Γερμανούς σκηνοθέτες και φίλους μου, Volker Schloendorf και Werner Herzog. Το νήμα που μας ενώνει, είναι… η τρέλα μας.

Όσο για την Θόδωρο Αγγελόπουλο, η φιλία μας χτίστηκε πάνω στην ανακάλυψη πως είχαμε γεννηθεί με διαφορά μόλις 9 ημερών! 18 Απριλίου 1935, 27 Απριλίου την ίδια χρονιά. Στις ταινίες μας, υπάρχουν άπειρες «αναφορές» του ενός στον άλλο, μα μόνο οι στενοί φίλοι μπορούν να τις αντιληφθούν.

 

ΕΡΩΤΗΣΗ

Γνωρίζουμε για ένα σενάριο για μια μεγάλη ταινία με αυτοβιογραφικά στοιχεία …. Γιατί δεν έχει δει το φως ?… τι «μαγειρεύει»… με τι ασχολείται και τι ετοιμάζει ο πολυμήχανος Φέρρης;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Το «Κούμπρι ελ Λεμούν» είναι μία εν μέρει αυτοβιογραφική ταινία, που συγχρόνως βασίζεται σ’ ένα «όνειρο» του Billy Wilder. Σούμπρα, Αμπέτειος, Όπερα του Καίρου, έρωτες και όνειρα, πόλεμος και Ρόμμελ, Γκαμάλ Αμπντελ Νάσερ, όλη η εποχή βρίσκεται εκεί. Δυστυχώς είναι πολύ ακριβή, και χωρίς συμπαραγωγή με την Αίγυπτο και με μία τουλάχιστον Ευρωπαϊκή χώρα, δε μπορεί να «στηθεί».

Γι αυτό και, απ’ ό,τι φαίνεται, θα γυρίσω πρώτα ένα άλλο σχέδιο, μια ταινία Βυζαντινής εποχής, που βασίζεται στην παραλογή «Αρετή, ή το τραγούδι του νεκρού αδερφού». Είμαι πολύ αισιόδοξος, πως μετά απ’ αυτή την ταινία, θα μου είναι πιο εύκολο να βρω χρηματοδότες για το Pont Limoun.

Επειδή όμως υποφέρω από το Ναπολεόντιο σύνδρομο, δουλεύω συγχρόνως (1) σε μιάν όπερα που γράφω με τον Σταύρο Ξαρχάκο (2) ένα ιστορικό-φιλοσοφικό μυριστόρημα στον 6^ο μ.Χ. αιώνα, που έχει τον τίτλο «Κιτάμπ Συμπλίκιους αλ Ισκανταράνι» (3) έναν κύκλο τραγουδιών της Θέσιας Παναγιώτου, που αποτελεί την Κάθοδο στον Άδη της Οδύσσειας  και… άλλα πολλά.

 

ΕΡΩΤΗΣΗ

Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου… Εταιρεία Ελλήνων Σκηνοθετών… ο Φέρρης  μπορεί να φέρει την άνοιξη?… πότε θα δούμε στην Ελλάδα μια «κρατική» Σχολή κινηματογράφου… το Τμήμα στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης είναι αρκετό;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Δυστυχώς, τα τελευταία 10 χρόνια, ο Ελληνικός Κινηματογράφος υπέστη μια καθίζηση, και βρήκαμε στο Κέντρο Κινηματογράφου ένα τεράστιο μπάχαλο. Ανίκανοι άνθρωποι, διαπλεκόμενες μικρο-ομάδες, ένας νόμος… άνομος, δε μπορώ να πω περισσότερα γιατί… θα κινδυνεύσω. Θα κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας, αλλά χρειάζεται μεγάλος κόπος για να σπάσομε το απόστημα. Αλλά θα είναι μεγάλη επιτυχία αν καταφέρομε να συντάξομε έναν πραγματικά Αναπτυξιακό Νόμο, και ν’ αποκαταστήσομε την χαμένη τιμή του Νέου Ελληνικού Κινηματογράφου.

Σ’ ό,τι αφορά τη Σχολή Κινηματογράφου, πιστεύω πως αυτή τη φορά θα καταφέρω να πραγματοποιήσω ένα παλιό μου σχέδιο, με την ίδρυση μιάς «Σχολής Τρίτου Λόγου». Είναι ένα Πρωτοποριακό και Πειραματικό εγχείρημα, που αξιοποιεί (1) τον προφορικό λόγο –Παραδόσεις και Εργαστήρια (2) γραπτό λόγο –Βιβλία και (3) Οπτικοακουστικό λόγο –Ταινίες, αποσπάσματα ταινιών. Δεν είναι απλά μία Σχολή Κινηματογράφου, είναι μία επαναστατική πρόταση για μια Σύγχρονη Εκπαιδευτική Μέθοδο, για τον αιώνα της Γενικευμένης Ψηφιακής και Οπτικοακουστικής Επικοινωνίας, που φιλοδοξεί… ν’ αλλάξει τον κόσμο.

Σας ευχαριστούμε πολύ!!!