ΜΙΧΑΗΛ ΤΟΥΡΤΟΥΛΗΣ ΒΕΗΣ: Ο Αιγυπτιώτης πολιτικός της Αλβανίας
Από το νέο βιβλίο μου ¨Λησμονημένοι Έλληνες¨ (εκδ. Αγγελάκη, Αθήνα 2020) αντιγράφουμε τα εξής :
Ν.ΝΙΚΗΤΑΡΙΔΗΣ
Ο ελληνικής καταγωγής Μιχαήλ Τουρτούλης Βέης γεννήθηκε στην Κορυτσά το 1847, αλλά μεγάλωσε στο Φαγιούμ. Φοίτησε στο Lycée Français Αλεξανδρείας και σπούδασε ιατρική στην Ελλάδα και στη Γαλλία (1876-1885) με ειδικότητα στην οφθαλμολογία. Επέστρεψε στην Αίγυπτο το 1885 και εργάστηκε ως ιατρός σε καϊρινά νοσοκομεία ως το 1912 που μετακόμισε στην Αλβανία.
Το 1914 πήρε μέρος στην αλβανική αντιπροσωπεία που ταξίδεψε στη Γερμανία για να προσφέρει τον αλβανικό θρόνο στον Πρίγκιπα Wilhelm zu Wied και κατόπιν διορίστηκε Υπουργός Υγείας και Παιδείας στην κυβέρνηση του Turhan Πασά. Το μεγαλύτερο μέρος του Α΄π.π. το πέρασε στη Λωζάνη και το Δεκέμβριο του 1918 υπηρέτησε ως Υπουργός άνευ χαρτοφυλακίου στην κυβέρνηση του Δυρραχίου.
Το 1919 εκπροσώπησε την Αλβανία στη Διάσκεψη Ειρήνης των Παρισίων και το 1920 στο Συνέδριο του Lushnia ως εκπρόσωπος της ορθόδοξης κοινότητας. Την ίδια χρονιά ήταν μέλος της 4μελούς επιτροπής που ασκούσε την Αντιβασιλεία στην Αλβανία, από το οποίο αποσύρθηκε το Δεκέμβριο του 1921, ενώ το 1924 επέστρεψε στην Αίγυπτο όταν ο Άχμετ Ζώγου κατέστειλε τις εναντίον του πραξικοπηματικές πράξεις. Συνεχίζοντας να έχει επαφές με την Εθνική Επαναστατική Επιτροπή, η κυβέρνηση Ζώγου τον καταδίκασε ερήμην σε 101 χρόνια φυλάκιση, αλλά τελικά το 1927 συμπεριλήφθηκε σε σχετική αμνηστία, πήγε για λίγο στην Αλβανία, αλλά σύντομα επέστρεψε στην Αίγυπτο όπου και πέθανε το 1935.
Ας σημειωθεί πως παρότι το 1914 είχε υποβάλει την παραίτηση του, η οποία δεν έγινε δεκτή, διότι διαφωνούσε με την επιστράτευση με σκοπό εκστρατεία εναντίον της Βορείου Ηπείρου, στη Διάσκεψη των Παρισίων υποστήριξε σθεναρά την ενότητα της Αλβανίας σε αντίθεση με την ελληνική θέση.
Πηγές : Rob. Elsie ¨A Biographical Dictionary of Albany History¨, ed. Tauris, London 2012, p.448 – ¨Ταχυδρόμος¨, Αλεξάνδρεια 16-29/11/1913 – ¨Σκριπ¨, Αθήνα 9/4/1914, 18/5/1914, 19/11/1920
