Επίτροπος Ισότητας Φύλων: «Πρόληψη και Καταπολέμηση της Βίας κατά των Γυναικών»
Ομιλία της Επιτρόπου Ισότητας των Φύλων στη συνέντευξη Τύπου για την έναρξη της εκστρατείας «Πρόληψη και Καταπολέμηση της Βίας κατά των Γυναικών»
Καλωσορίσατε στη σημερινή, 22-11-24, δημοσιογραφική διάσκεψη, η οποία συνδιοργανώνεται από το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξεως και το Γραφείο μας με αφορμή την έναρξη της κοινής εκστρατείας ενημέρωσης για την πρόληψη και καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών. Καταρχάς, να ευχαριστήσω την ομάδα του Υπουργείου για τη συνεργασία, καθώς και την εταιρεία Giraffes in the Kitchen για την εμπνευσμένη και εύστοχη μεταφορά των μηνυμάτων της εκστρατείας.
Ως γνωστό, η 25η Νοεμβρίου σηματοδοτεί την έναρξη των 16 ημερών ακτιβισμού για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών σε παγκόσμιο επίπεδο. Ολοκληρώνονται στις 10 Δεκεμβρίου, Παγκόσμια Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, υπενθυμίζοντας μας πως η βία κατά των γυναικών αποτελεί την πιο διάχυτη παραβίαση των ανθρώπινων δικαιωμάτων τους.
Πρόκειται για μια παγκόσμια εκστρατεία ενημέρωσης και δράσης, μια συλλογική προσπάθεια από μέρους των διεθνών οργανισμών, των κυβερνήσεων και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών. Αποτελεί ευκαιρία, για να επαναβεβαιώσουμε έμπρακτα τη δέσμευσή μας να εργαστούμε συλλογικά, έτσι ώστε να εκλείψει κάθε μορφής βία σε βάρος των γυναικών.
Η βία κατά των γυναικών αποτελεί παγκόσμια μάστιγα και ανοικτή πληγή για όλες τις κοινωνίες. Η βία κατά των γυναικών κρύβεται μπροστά μας.
Μπορεί να λάβει διάφορες μορφές, όπως σωματική, σεξουαλική, βιασμό, ψυχολογική, οικονομική, παρενοχλητική παρακολούθηση, διάδοση πορνογραφικού υλικού, ακρωτηριασμό γυναικείων οργάνων. Σημαντικό να αναφέρω πως η έμφυλη βία και ο σεξισμός στο διαδίκτυο έχουν επίσης προσλάβει ανησυχητικές διαστάσεις τα τελευταία χρόνια.
Η αποτίμηση μέσα από τους αριθμούς είναι τραγική, όπως έχουμε ήδη ακούσει από τον Υπουργό. Ανά το παγκόσμιο, μια (1) στις τρεις (3) γυναίκες αντιμετωπίζει βία, επειδή είναι γυναίκα. Εκτός από τις σοβαρές σωματικές ή/και ψυχολογικές επιπτώσεις για τα ίδια τα θύματα και την υγεία τους, σημαντική είναι και η οικονομική διάσταση του φαινομένου. Η βία έχει κόστος, το οποίο προκύπτει από την κάλυψη αναγκών φροντίδας και προστασίας των θυμάτων από την ημέρα αναφοράς και καταγγελίας του περιστατικού μέχρι και την εκδίκαση της υπόθεσης, καθώς και από την απώλεια εισοδήματος εξαιτίας αποχής τους από την εργασία. Σε απόλυτους αριθμούς, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Ισότητας των Φύλων, στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) η βία κατά των γυναικών στοιχίζει 289 δισεκατομμύρια ευρώ τον χρόνο, ενώ το παγκόσμιο κόστος της, σύμφωνα με τη Διεθνή Τράπεζα, υπολογίζεται τουλάχιστον σε 1,5 τρισεκατομμύρια δολάρια.
Για την αντιμετώπιση του προβλήματος της βίας κατά των γυναικών χρειάζεται ολιστική προσέγγιση, η οποία συνίσταται στην πρόληψη της έμφυλης βίας, στην προστασία των θυμάτων και στην πρόσβασή τους στη δικαιοσύνη, στη συνεργασία και στη συστηματική εκπαίδευση και ενημέρωση.
Είναι πεποίθησή μου πως οι νομοθεσίες δημιουργούν την απαραίτητη κουλτούρα. Η πρόληψη είναι ένας σύνθετος στόχος, που επιτυγχάνεται με τον εκσυγχρονισμό νομοθεσιών μας, όπως αυτές που αφορούν τη βία κατά γυναικών και την ενδοοικογενειακή βία, η οποία συμπεριλαμβάνει και τις γυναικοκτονίες, ο νόμος για τον σεξισμό, για την παρενόχληση και την παρενοχλητική παρακολούθηση, μεταξύ άλλων.
Παράλληλα, όμως, χρειάζονται συστηματικές, ουσιαστικές και στοχευμένες δράσεις, όπως αυτές που υλοποιούνται από το Υπουργείο Δικαιοσύνης και τον Εθνικό Συντονιστικό Φορέα για την πρόληψη και αντιμετώπιση της βίας, τον Σύνδεσμο για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Βίας στην Οικογένεια (ΣΠΑΒΟ) και το Σπίτι της Γυναίκας, τις γυναικείες οργανώσεις του Εθνικού Μηχανισμού για τα Δικαιώματα της Γυναίκας (ΕΜΔΓ) και τις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (ΜΚΟ), οι οποίες μέσα από τη δράση και την εμπειρογνωμοσύνη τους συμβάλλουν καθοριστικά στην προσπάθεια εξάλειψης κάθε μορφής βίας κατά των γυναικών. H συστηματική ενημέρωση επίσης ενισχύει την προσπάθεια για την πρόληψη και καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών.
Φίλες και φίλοι,
Ως Γραφείο Επιτρόπου Ισότητας των Φύλων αντιμετωπίζουμε τη βία κατά των γυναικών ταυτόχρονα ως αιτία και ως αποτέλεσμα της ανισότητας των φύλων, αφού η ρίζα της βρίσκεται στις ιστορικά άνισες σχέσεις εξουσίας μεταξύ γυναικών και ανδρών. Αυτό εξάλλου τονίζουν όλοι οι διεθνείς οργανισμοί. Η βία κατά των γυναικών είναι ένας τρόπος κοινωνικού, οικονομικού ελέγχου που διατηρεί την άνιση σχέση εξουσίας μεταξύ των δυο φύλων, όπως επίσης διατηρεί και θέλει να ενισχύει την υποτελή θέση της πλειοψηφίας του πληθυσμού, των γυναικών, σε όλους τους τομείς. Η αποδόμηση συνεπώς των αναχρονιστικών στερεοτύπων και προκαταλήψεων και η εδραίωση κουλτούρας ισότητας και σεβασμού μεταξύ των δυο φύλων αποτελούν κλειδί στην πρόληψη της βίας κατά των γυναικών.
Έχοντας όλα τα πιο πάνω υπόψη, μέσω της Εθνικής Στρατηγικής για την Ισότητα των Φύλων που συντονίζει και παρακολουθεί το Γραφείο μας και σε συνεργασία με όλα τα υπουργεία, υφυπουργεία, γυναικείες οργανώσεις, κοινωνικούς εταίρους, ακαδημαϊκά ιδρύματα και την κοινωνία των πολιτών, υλοποιούμε δράσεις και πολιτικές με στόχο την ενίσχυση των δικαιωμάτων των γυναικών και την ισότιμη δραστηριοποίηση τους σε όλους τους τομείς της ζωής. Την ίδια στιγμή, επιδιώκουμε, με στοχευμένα εκπαιδευτικά προγράμματα, ενημερωτικές εκστρατείες, όπως η σημερινή, και συνεργασίες με διάφορους φορείς, τη διασφάλιση της ισότητας και της ισοτιμίας γυναικών και ανδρών στην αγορά εργασίας, δημιουργώντας έμφυλο εργασιακό, κοινωνικο-οικονομικό περιβάλλον, ώστε οι γυναίκες και τα κορίτσια να έχουν επιλογές, να ζουν οικονομικά ανεξάρτητες και πραγματικά ελεύθερες. Εξάλλου, η ενδυνάμωση και η οικονομική ανεξαρτησία των γυναικών ενισχύει την οικονομία και την κοινωνία και ενδεχομένως διευκολύνει την έξοδο από βίαιες σχέσεις.
Φίλες και φίλοι,
Η ανθρώπινη ζωή, ο ανθρώπινος πόνος δεν έχουν τιμή και τα θύματα δεν είναι απλά αριθμοί. Η βία κατά των γυναικών αφορά τον καθένα και την καθεμιά μας, ως άτομα και ως κοινωνικό σύνολο. Κάθε περιστατικό βίας δεν τραυματίζει μόνο το θύμα και την οικογένεια της, αλλά σπρώχνει την κοινωνία ένα βήμα μακριά από την πρόοδο και την ευημερία. Η βία δεν είναι ανεκτή. Το βασικό σύνθημα της εκστρατείας, «η βία κρύβεται μπροστά μας», είναι ένα κάλεσμα προς όλους και όλες να την αναγνωρίσουμε και να την καταγγείλουμε.
Προηγουμένως ανέφερα πως ανά το παγκόσμιο μια (1) στις τρεις (3) γυναίκες αντιμετωπίζει βία. Μήπως ήρθε η στιγμή να αλλάξουμε το αφήγημα και να διερωτηθούμε εάν ένας (1) στους (3) άντρες είναι θύτης;
Σας ευχαριστώ.
