«Γιατί υπάρχουν και αυτές οι προσωπικότητες…»
Γραφεί η Βίκυ Τσιανίκα
Μια ενδιαφέρουσα προσωπικότητα σας παρουσιάζω που πιστεύω ότι έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον ως εκπαιδευτικός, ευγενής άνθρωπος και ερευνητής μουσικός.
Στην Ημερίδα που διεξήχθη στο Αμφιθέατρο του Ιδρύματος Θεοχαράκη στις 18-6-24 από τη Λέσχη Lions Ψυχικού με θέμα : «ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ» ο Δάσκαλος Τάσος Κόλιας, μεταξύ άλλων εξαιρετικών επιστημόνων, μας μίλησε με έναν ευχάριστο και με σαφήνεια τρόπο για την χρήση της ΤΝ στην εκπαίδευση.
Ο κ Κόλιας είναι Εκπαιδευτικός, Διδάκτωρ του Παν/μίου Αθηνών, Πρόεδρος & Συνιδρυτής του Εκπαιδευτικού Οργανισμού mellonLAB και μας μιλάει όπως του ζήτησα για τα ενδιαφέροντα του.
ΤΑΣΟΣ ΚΟΛΙΑΣ: «Θα μιλήσω για μένα σε πιο απλό ύφος, γιατί νομίζω αυτό έχει περισσότερο νόημα.
Από μικρός ασχολήθηκα και προσπαθώ να ασχολούμαι με τη μουσική. Μου αρέσει πολύ και είναι από τους βασικούς τρόπους έκφρασής μου. Ακόμα και αν δεν παίζω πολύ (λόγω έλλειψης χρόνου), ακούω και τραγουδάω καθημερινά. Το λειτούργημα του δασκάλου με επέλεξε εκείνο – δεν είχα αποφασίσει τι ήθελα να σπουδάσω και δεν είχα και ιδιαίτερη υποστήριξη σε αυτό. Πέρασα στο Παιδαγωγικό της Αθήνας και, παρακολουθώντας μία διδασκαλία στο Δημοτικό της οδ. Σίνα, παραμονές Χριστουγέννων του ’95, αποφάσισα να γίνω δάσκαλος. Με είχε συνεπάρει. Κάπως έτσι συνδέθηκα και με άλλα πράγματα, όπως η Πληροφορική (Master στην Πληροφορική στην Εκπαίδευση), έκανα τη διατριβή μου πάνω στα Ψηφιακά Παιχνίδια και την Εκπαίδευση και κάποια στιγμή ξεκίνησα να διδάσκω και σε σχολεία.
Μέσα στα χρόνια ασχολήθηκα με πολλά αντικείμενα μιας και ο δάσκαλος πρέπει να είναι φύσει και θέσει ανοικτός, ευέλικτος, να ακολουθεί την εποχή, να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των παιδιών και να ικανοποιεί και τις ιδιαίτερες ανησυχίες του. Προέκυψε το STEAM και η Ρομποτική και πλέον ασχολούμαι πολύ και με αυτά. Μπήκα σε προγράμματα αγωνιστικών ομάδων, πήγα σε διαγωνισμούς στο εξωτερικό και είδα πράγματα που θα άξιζε να έρθουν στην Ελλάδα για να εμπνεύσουν όπως ενέπνευσαν και εμένα. Η απουσία χώρων όπου τα παιδιά θα μπορούσαν να έχουν ευκαιρίες για να αναπτύξουν δεξιότητες, να αποκτήσουν γνώσεις και να εξελιχθούν με οδήγησε να συν-ιδρύσω το mellonlab το 2019 ουσιαστικά – εν μέσω καραντίνας – και να νοικιάσουμε τον πρώτο χώρο το 2021. Είμαστε πλέον σε νέο χώρο στο κέντρο του Πειραιά και αναπτυσσόμαστε συνεχώς μέσα από συνέργειες και πολλή δουλειά. Έχουμε την τιμή να είμαστε συνδιοργανωτές με το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης του μεγαλύτερου event ρομποτικής στον κόσμο φέρνοντάς το στην Ελλάδα αυτόν τον Σεπτέμβρη (FIRST Global Challenge Athens 2024 — MellonLab).
Κλείνω με αναφορά στο σχολείο που εργάζομαι, τα Εκπαιδευτήρια Αργύρη-Λαιμού στον Γέρακα, όπου έχω αναλάβει από πέρυσι Υπεύθυνος STEAM, βοηθάω τους δασκάλους σχεδιάζοντας και διδάσκοντας μαζί τους στην τάξη μέσα από καινοτόμα σχέδια εργασίας, ερευνώ και δοκιμάζω νέα εργαλεία και, γενικά, συμβάλλω σαν μέλος μιας άτυπης RnD (Research & Development) ομάδας.
Κάπως έτσι προέκυψε και η ενασχόληση με τα εργαλεία Generative AI όπως αποκαλούνται και κυρίως με τα Μεγάλα Γλωσσικά Μοντέλα (LLM). Όταν εμφανίζεται μία καινοτομία και αρχίζει να κατακλύζει όλα τα πεδία, και φυσικά την εκπαίδευση, το σημαντικό είναι να υπάρξει κατανόηση με τι έχουμε να κάνουμε. Είναι πολύ εύκολο να υπάρξουν παρερμηνείες και η εποχή που ζούμε δεν ευνοεί την πληροφόρηση σε βάθος. Πριν, λοιπόν, αποδεχθούμε και χρησιμοποιήσουμε αυτά τα εργαλεία, είναι χρήσιμο να καταλάβουμε με απλό τρόπο πώς λειτουργούν.
Η διαφορά με προηγούμενα εργαλεία είναι πως, αφενός, η υπολογιστική ισχύς επιτρέπει τη συλλογή και την επεξεργασία πάρα πολύ μεγάλου όγκου δεδομένων σε απίστευτες ταχύτητες σε σχέση με το (πρόσφατο) παρελθόν. Αφετέρου, επιτρέπει (και είναι και στόχος των δημιουργών) να δέχεται ερωτήσεις ή αναζητήσεις σε δομημένο λόγο και, αντίστοιχα, να παράγει αποτελέσματα με τη μορφή δομημένου λόγου, απόλυτα κατανοητού από τον άνθρωπο και οικείου σε αυτόν, και όχι λίστες αποτελεσμάτων με απλό συσχετισμό λέξεων (αυτά έκαναν οι μηχανές αναζήτησης π.χ. google μέχρι πρότινος).
Φυσικά, οι δυνατότητες είναι ανεξάντλητες, αφού αντί για αποτελέσματα με τη μορφή λόγου μπορείς να έχεις εικόνες, μουσική ή βίντεο. Εννοείται πως και οι παλιές δυνατότητες υπάρχουν και έχουν εμπλουτιστεί: οι υπολογιστές κάνουν εύκολα πράξεις. Πλέον μπορούν να σου λύσουν και ένα μαθηματικό πρόβλημα παρουσιάζοντας γλωσσικά όλα τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσεις (συλλογισμούς) μαζί με τις πράξεις. Και πολλά ακόμα.
Το ουσιαστικό ζήτημα, ωστόσο, είναι πως αυτό που ονομάζουμε Τεχνητή Νοημοσύνη είναι “πολλή τεχνητή” και “καθόλου νοημοσύνη”. Πρόκειται για συνδυασμό τμημάτων λόγου που ένας ή περισσότεροι αλγόριθμοι (προγράμματα υπολογιστών εάν θέλετε) ανασύρουν και συνθέτουν και παρουσιάζουν με τη μορφή δομημένου λόγου σε εμάς. Δεν σκέφτονται (πώς θα μπορούσαν άλλωστε), δεν αισθάνονται, δεν εμπεριέχουν εμπειρία, μνήμη, συνειδητή ή ασυνείδητη σκέψη. Αποτελούν απλώς συνδυασμό στοιχείων – από εκείνα που εμείς έχουμε τροφοδοτήσει από πριν το σύστημα (εδώ τίθενται και ζητήματα προκατάληψης, αντικειμενικότητας κ.λπ.) – και παρουσίασή τους σε κειμενική μορφή.
Η ανάγκη, λοιπόν, για κριτική στάση απέναντι σε αυτά τα εργαλεία και τα προϊόντα τους είναι απαραίτητη στον ίδιο βαθμό που και η χρήση τους είναι ωφέλιμη για εμάς, αφού μας εξασφαλίζουν μεγαλύτερη ποσότητα από το πιο πολύτιμο αγαθό σε αυτή τη σύντομη ζωή: διαθέσιμο χρόνο»
Ο Αναστάσιος Κόλλιας είναι εκπαιδευτικός στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών, κατέχει M.Ed. (Master in Education) στον τομέα “Πληροφορική στην Εκπαίδευση” και διπλώματα ειδίκευσης στη διαχείριση σχολικής τάξης (we.C.A.R.E.) και την εκπαίδευση STΕM (Erasmus+, ESA, FTC). Είναι LEGO Education Certified Teacher Trainer με εκπαίδευση στη Δανία. Για 5 χρόνια διετέλεσε προπονητής της Εθνικής Ομάδας Ρομποτικής FIRST GLOBAL Challenge κερδίζοντας αρκετά μετάλλια και διακρίσεις. Έχει σπουδάσει μουσική (BCM, LCM, RGT, PMT) και έχει διδάξει ηλ. κιθάρα στο Εθνικό Ωδείο Π. Ψυχικού – Φιλοθέης.
Photo: @olga papakyriakou
