Η συμβολή της Τυποποίησης στην Ισότητα των Φύλων – Το πρώτο Διεθνές Πρότυπο ISO 53800:2024
Ομιλία της Επιτρόπου Ισότητας των Φύλων κας Τζόζης Χριστοδούλου στην ημερίδα με τίτλο «Η συμβολή της Τυποποίησης στην Ισότητα των Φύλων – Το πρώτο Διεθνές Πρότυπο ISO 53800:2024»
Θα ήθελα αρχικά να συγχαρώ τον Κυπριακό Οργανισμό Τυποποίησης και την Ομοσπονδία Εργοδοτών και Βιομηχάνων (ΟΕΒ) για τη σημερινή εκδήλωση. Συγχαρητήρια στις κυρίες Λένα Παναγιώτου και Γιώτα Καμπουρίδου, για τη συμβολή τους στη δημιουργία του Προτύπου ISO 53800 και στη Γενική Διευθύντρια του Οργανισμού κα Αθηνά Παναγιώτου, για τη σημερινή εκδήλωση, που στόχο έχει την ενημέρωση για τη σημασία του Προτύπου, αλλά και την κωδικοποίηση καλών πρακτικών για την προώθηση της ισότητας των φύλων σε επιχειρήσεις και οργανισμούς.
Θέλω επίσης να συγχαρώ την ΟΕΒ για τη διαχρονική συμβολή της στα θέματα ισότητας των φύλων. Έχετε χαράξει δρόμους και, ως συνομιλητής των εκάστοτε κυβερνήσεων, έχετε προσφέρει προς την ορθή κατεύθυνση και εμείς καλούμαστε να κτίσουμε σε ό,τι έχει επιτευχθεί μέχρι σήμερα. Αναγνωρίζω και συγχαίρω την ΟΕΒ και το Τμήμα Εργασιακών Σχέσεων για τη συμβολή τους στη διαμόρφωση του προτύπου ISO 53800 που θα παρουσιαστεί σήμερα. Οι στοχευμένες σας δράσεις, στο πλαίσιο της διαχρονικής σας συμβολής στην προώθηση της ισότητας των φύλων στην εργασία, είναι καθοριστικές.
Φίλες και φίλοι,
Η ισότητα των φύλων είναι –να μου επιτραπεί να χρησιμοποιήσω ένα αγγλικό όρο– the unfinished business of our century.
Αντιλαμβανόμενη την επείγουσα ανάγκη βελτίωσης της χώρας μας στον τομέα αυτό, η κυβέρνηση Χριστοδουλίδη προχωρεί με έργα στην ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου, οριζόντια, στις δημόσιες πολιτικές.
Στο πλαίσιο αυτό, σε όλα τα Υπουργεία και Υφυπουργεία έχουν οριστεί λειτουργοί ισότητας και χαίρομαι ιδιαίτερα που κάποιες/οι λειτουργοί ισότητας βρίσκονται σήμερα εδώ. Ο συντονισμός των λειτουργών αποτελεί αρμοδιότητα του Γραφείου Επιτρόπου Ισότητας των Φύλων, γεγονός που έχει πλέον θεσμοθετηθεί με νόμο που ψήφισε η Βουλή των Αντιπροσώπων τον περασμένο Ιούλιο. Ο νόμος, πέραν του ότι θεσμοθετηθεί και εξασφαλίζει την ύπαρξη του θεσμού, με ρόλο και λόγο, τον καθιστά αρμόδιο για τη διαμόρφωση της Εθνικής Στρατηγικής για την Ισότητα των Φύλων, την παρακολούθηση και την αξιολόγηση της υλοποίησής της. Όπως ήδη γνωρίζετε, η Στρατηγική για την περίοδο 2024-2026 αποτελείται από 14 θεματικές ενότητες και 64 πρακτικές δράσεις, από τις οποίες οι 14 έχουν ήδη υλοποιηθεί. Η υλοποίηση της στρατηγικής συμβάλλει ουσιαστικά στην προώθηση της έμφυλης ισότητας σε όλους τους τομείς δραστηριότητας και, κατ’ επέκταση, στην αλλαγή της υφιστάμενης πατριαρχικής ακόμη, θα έλεγα, κουλτούρας, που συντηρεί στερεότυπα και, δυστυχώς ακόμη, διακρίσεις σε βάρος των γυναικών.
Όταν όμως το κράτος συνεργαστεί με τον ιδιωτικό τομέα, τους κοινωνικούς εταίρους, τις γυναικείες οργανώσεις, τις ΜΚΟ, τα ακαδημαϊκά ιδρύματα και φυσικά την επιχειρηματική κοινότητα, τότε και μόνο τότε θα καταφέρουμε να επιταχύνουμε την προσπάθεια προς την ισότητα των φύλων. Το Γραφείο μας, από την πρώτη ημέρα ανάληψης των καθηκόντων μου, είναι σε συνεχή επικοινωνία με όλους τους πιο πάνω.
Κυρίες και κύριοι,
Για το πρότυπο ISO 53800 θα ακούσουμε στη συνέχεια σε λεπτομέρεια. Θα ήθελαν να αναφέρω κάποια σημεία που θεωρώ σημαντικά για τη συμβολή του προτύπου στη γενικότερη κοινή μας προσπάθεια για θεμελίωση της ισότητας των φύλων στην εργασία.
Το πρότυπο ISO 53800 συμβάλλει στην αναγκαία αλλαγή κουλτούρας που προανέφερα και στην αποδόμηση αναχρονιστικών αντιλήψεων που προκαλούν ανισότητες και διακρίσεις κατά των γυναικών στην εργασία. Στοχεύει στην προώθηση της ισότητας των φύλων, προς όφελος όλων, γυναικών και αντρών, συμβάλλοντας στη βιώσιμη, ανθρωποκεντρική ανάπτυξη της κοινωνίας ως συνόλου. Το πρότυπο επίσης προωθεί την ισότητα των φύλων ως θεμελιώδες ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και στηρίζει οργανισμούς στην εκπλήρωση των νομικών υποχρεώσεων τους σχετικά με την ισότητα των φύλων.
Θέλω να σταθώ ιδιαίτερα στο θέμα της προώθησης της έμφυλης ισότητας ως ανθρώπινου δικαιώματος. Ως κυβέρνηση αισθανόμαστε περήφανοι/ες για την εκλογή της Κύπρου στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΣΑΔ) του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ), μετά τις μεθοδικές προσπάθειες του Υπουργείου Εξωτερικών. Ως μέλος του ΣΑΔ, μια από τις προτεραιότητες μας θα είναι η προώθηση των δικαιωμάτων των γυναικών και της ισότητας των φύλων, και αυτό θα συμβάλει και στη βελτίωση της δικής μας χώρας στους αντίστοιχους τομείς.
Ένας από τους στόχους του προτύπου είναι η δίκαιη, δημοκρατική διακυβέρνηση των εταιρειών και επιχειρήσεων. Προς αυτή την κατεύθυνση, θέλω να υπογραμμίσω πως ήρθε η ώρα να αξιοποιήσουμε όλο το ανθρώπινο δυναμικό, γυναίκες και άνδρες, σε όλες τις θέσεις εργασίας, συμπεριλαμβανομένων φυσικά και των ηγετικών θέσεων, καθώς με αυτό τον τρόπο ενισχύεται και η οικονομία της χώρας μας. Η έκθεση του Παγκόσμιου Ινστιτούτου McKinsey διαπιστώνει ότι 12 τρισεκατομμύρια δολάρια θα μπορούσαν να προστεθούν στο παγκόσμιο ΑΕΠ έως το 2025 με την προώθηση της ισότητας των φύλων. Σημειώνει επίσης πως ο δημόσιος, ο ιδιωτικός και ο κοινωνικός τομέας θα πρέπει να δράσουν για να καλύψουν τα χάσματα μεταξύ των φύλων στην εργασία και την κοινωνία. Έχουμε ήδη αργήσει.
Κυρίες και κύριοι,
Στη θεματική ενότητα «Φύλο και Εργασία» της Εθνικής Στρατηγικής περιλαμβάνονται δράσεις που αποσκοπούν στην ισότιμη πρόσβαση στην απασχόληση, στην προώθηση ισόρροπης εκπροσώπησης αντρών και γυναικών και στη μείωση του χάσματος αμοιβών και συντάξεων. Συγκεκριμένα, προβλέπεται η μεταφορά στο Εθνικό Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για την μισθολογική διαφάνεια.
Παράλληλα, το Γραφείο μας ετοιμάζει μελέτη που αφορά στην ανάλυση των «ανδροκρατούμενων» και «γυναικοκρατούμενων» επαγγελμάτων, λαμβάνοντας υπόψη τις αρμοδιότητες και τις αμοιβές σε διαφορετικές θέσεις εργασίας. Στόχος η μείωση του έμφυλου χάσματος αμοιβών.
Τα πλεονεκτήματα της εφαρμογής της αρχής της ισότητας των φύλων στον εργασιακό χώρο, τόσο σε ατομικό επίπεδο των εργαζομένων όσο και για τον οργανισμό ως σύνολο, είναι δύσκολο να αμφισβητηθούν. Οι εργαζόμενες/εργαζόμενοι ενθαρρύνονται να αναπτύξουν πρωτοβουλίες και να αξιοποιήσουν δυνατότητες και δεξιότητες, αυξάνοντας έτσι την παραγωγικότητα και την εργασιακή τους ικανοποίηση. Σε έναν οργανισμό με κουλτούρα ισότητας, που παρέχει σε όλα τα μέλη του, γυναίκες και άντρες, κίνητρα και πρόσβαση σε ίσες ευκαιρίες ανέλιξης συμπεριλαμβανομένου και σε ηγετικές θέσεις, ενισχύεται η στελέχωση του και η διαδικασία λήψης αποφάσεων, δημιουργείται ένα εργασιακό περιβάλλον πιο παραγωγικό και καινοτόμο, με πιο αποτελεσματική συνεργασία των μελών του. Αυτά τα χαρακτηριστικά, οδηγούν τον οργανισμό σε βελτίωση των αποτελεσμάτων του.
Φίλες και φίλοι,
Ο δρόμος προς την επίτευξη πλήρους ισότητας των φύλων σε όλους τους τομείς είναι μακρύς και ανηφορικός. Όμως ο στόχος δεν είναι ανέφικτος αν προσηλωθούμε και εργαστούμε συλλογικά και μεθοδικά για την επίτευξη του. Όπως σωστά αναφέρεται στην περιγραφή των στόχων του προτύπου ISO 53800, η ισότητα των φύλων πρέπει να αντικρίζεται ως θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα και να προσθέσω ότι ενισχύει τη δημοκρατία και, ως αποτέλεσμα, την οικονομία και την κοινωνία μας. Πρέπει επιτέλους να πάψουμε να αντιμετωπίζουμε την έμφυλη ισότητα ως ακόμη ένα πρόβλημα που πρέπει να επιλύσουμε, αλλά ως τη λύση σε ένα μεγάλο αριθμό προβλημάτων και στρεβλώσεων στην κοινωνία μας.
Σας ευχαριστώ.