Die Blondine

Die Blondine sah ich,
ich blickte sie gestern spät,
als sie in das Boot stieg
damit sie in die Ferne geht.

Der Wind blies mit Macht,
die weißesten Segel auf,
genauso wie eine Taube macht,
ihre Flügel ganz auf.

Ihre Freunde standen da,
mit Freude und Traurigkeit,
und sie winkte ihnen nah,
mit dem Tuch, tief in ihrer Einsamkeit.

Und still stand ich da,
um ihren Gruß zu sehen,
bis sich alles verbarg,
und blieb in der Ferne stehen.

In einem kleinen Moment, in kurzer Zeit,
was zu sagen wusste ich kaum,
sah ich in der Wirklichkeit,
ein Tuch oder den Meeresschaum?

und nachdem das Segel, das Tuch,
im Wasser sich verschwanden,
weinten die Freunde auch
und Tränen sind mir entstanden.

Ich weine nicht um das Boot,
ich weine nicht um die Segel,
um die Blondine weine ich doch,
die ins Ausland segelt.

Ich weine nicht um das Boot,
mit den Segeln voll in weiß,
um die Βlondine weine ich doch
mit dem blonden Haarnachweis.

Ξανθούλα

Την είδα την Ξανθούλα,
Την είδα ψες αργά,
Που εμπήκε στη βαρκούλα
Να πάη στην ξενιτιά.

Εφούσκωνε τ’ αέρι
Λευκότατα πανιά,
Ωσάν το περιστέρι
Που απλώνει τα φτερά.

Εστέκονταν οι φίλοι
Με λύπη, με χαρά,
Και αυτή με το μαντίλι
Τους αποχαιρετά.

Και το χαιρετισμό της
Εστάθηκα να ιδώ,
Ώς που η πολλή μακρότης
Μου το ’κρυψε και αυτό.

Σ’ ολίγο, σ’ ολιγάκι
Δεν ήξερα να πω
Αν έβλεπα πανάκι
Ή του πελάγου αφρό·

Και αφού πανί, μαντίλι
Εχάθη στο νερό,
Εδάκρυσαν οι φίλοι,
Εδάκρυσα κι εγώ.

Δεν κλαίγω τη βαρκούλα,
Δεν κλαίγω τα πανιά,
Μόν’ κλαίγω την Ξανθούλα,
Που πάει στη ξενιτιά.

Δεν κλαίγω τη βαρκούλα
Με τα λευκά πανιά,
Μόν’  κλαίγω την Ξανθούλα
Με τα ξανθά μαλλιά.

Anmerkung zur Übersetzung

Im modernen griechischen literarischen Kanon nimmt der Dichter der «Hymne auf die Freiheit» einen herausragenden Platz ein. Der Idealismus, die nationale Größe, die moralische und spirituelle Befreiung des Menschen sind in seine Hände mit den Spuren der lateinischen Romantik, des Klassizismus, aber auch mit einem hohen Festhalten an rhetorischem Stil und einfachen Metriken gewoben. Hätten sich Schiller und Solomos getroffen, hätten sie wahrscheinlich auf einem der legendären Weimarer Spaziergänge viel zu erzählen gehabt. Sicher ist jedoch, dass der Solomos den ersten sehr gut kannte und seiner eigenen «Hymne» einen klaren historischen Hafen gab, den er mit trochäischen Wellen umgab und mit den Felsen eines beispiellosen revolutionären Enthusiasmus auskleidete.

Die «Blondine» unseres Nationaldichters weicht jedoch vom klassischen solomischen Stil ab, da sie viel im Ozean der Zeit gereist ist. Sie begann in den gepflasterten Straßen von Zakynthos, wurde von den Studentenständchen in den Gassen von Neapolis und von den ionischen Chören verherrlicht, während sie von Nikolaos Mantzaros vertont wurde.

War die «Blondine» eine reale Person oder existierte sie nur in der Phantasie des Dichters? War sie zierlich, hatte sie feine Gesichtszüge oder hatte sich ihr Blick zwischen den Bögen ihrer blauen und ausdrucksstarken Augen verloren?

Wir werden es vielleicht nie erfahren, aber es spielt vielleicht keine so große Rolle. Sicher ist, dass die sοlomischen Worte es verdienen, in einer Sprache verbreitet zu werden, die den Reichtum des Griechischen teilt, die die facettenreiche Bedeutung und die semantische Bewegung liebt. Ich freue mich daher, die «Blondine» unseres Nationaldichters dem Licht der deutschen Literatur zu übergeben, in der Hoffnung, dass ihre Gräfin eine weitere Brücke zwischen den beiden Kulturen wird.

Mεταφραστικό σημείωμα

Στον νεοελληνικό λογοτεχνικό κανόνα, ο ποιητής του «Ύμνου εις την Ελευθερίαν» κατέχει περίοπτη θέση. Ο ιδεαλισμός, το εθνικό μεγαλείο, η ηθική και πνευματική απελευθέρωση του ανθρώπου υφαίνονται στα χέρια του με τα κτερίσματα του λατινογενούς ρομαντισμού, του κλασικισμού, αλλά και της υψηλής προσήλωσης στο ρητορικό ύφος και στη λιτή μετρική. Εάν ο Schiller και ο Σολωμός είχαν γνωριστεί, πιθανώς θα είχαν πολλά να μοιραστούν σε κάποιον από τους θρυλικούς περιπάτους της Βαϊμάρης. Το σίγουρο όμως είναι ότι ο δεύτερος γνώριζε πολύ καλά τον πρώτο, χάρισε δε στον δικό του «Ύμνο» ένα σαφές ιστορικό λιμάνι, το οποίο περικύκλωσε με κύματα τροχαϊκά και επένδυσε με τα βράχια ενός πρωτόγνωρου επαναστατικού ενθουσιασμού.

Η «Ξανθούλα» του εθνικού μας ποιητή αποκλίνει ωστόσο από το κλασικό σολωμικό ύφος, έχοντας ταξιδέψει αρκετά μέσα στον ωκεανό του χρόνου. Ξεκίνησε από τα καλντερίμια της Ζακύνθου, δοξάστηκε από τους κανταδόρους φοιτητές στα σοκάκια της Νεάπολης και από τις επτανησιακές χορωδίες, ενώ μελοποιήθηκε από τον Νικόλαο Μάντζαρο.

Ήταν άραγε η «Ξανθούλα» ένα υπαρκτό πρόσωπο ή αποτέλεσε αποκύημα της φαντασίας του; Ήταν μικροκαμωμένη, έφερε μήπως λεπτά χαρακτηριστικά ή χανόταν το βλέμμα της ανάμεσα στα τόξα των γαλανών και εκφραστικών της ματιών;

Ίσως να μη μάθουμε ποτέ, ίσως όμως να μην έχει και τόση σημασία. Το σίγουρο είναι ότι οι σολωμικές λέξεις αξίζει να ταξιδέψουν σε μια γλώσσα που μοιράζεται τον πλούτο της ελληνικής, που λατρεύει την πολυπρισματικότητα του νοήματος και τη σημασιολογική κίνηση. Με χαρά παραδίδω λοιπόν στο φως της γερμανικής γραμματείας τη «Ξανθούλα» του εθνικού μας ποιητή, με την ευχή η κόμη της να αποτελέσει ακόμη μια γέφυρα μεταξύ των δύο πολιτισμών.

Διαβάστε περισσότερη ποίηση στο www.booksitting.gr

Share on Facebook

Tweet

Follow us

Save