BirdLife Cyprus: Κατασκευή νέου λιμανιού ιχθυοκαλλιέργειας στο Πεντάκωμο
Κατασκευή νέου λιμανιού ιχθυοκαλλιέργειας στο Πεντάκωμο: Αναγκαιότητα για ολοκληρωμένη προστασία της Μεσογειακής Φώκιας.
Σημαντικές ανησυχίες έχουν προκύψει σχετικά με την έγκριση για την κατασκευή ενός νέου λιμανιού ιχθυοκαλλιέργειας στο Πεντάκωμο, σε περιοχή σημαντική για τη διατήρηση της Μεσογειακής Φώκιας, ενός από τα πιο σπάνια είδη παγκοσμίως. Θεωρούμε ότι το έργο αυτό δεν αξιολογήθηκε εις βάθος, αφού δεν εκπονήθηκε και δεν αξιολογήθηκε Μελέτη Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης προτού καθοριστεί ως προστατευόμενη μια προτεινόμενη για ένταξη στο δίκτυο Natura 2000 περιοχή που βρίσκεται στην ίδια ακτογραμμή, όπως προνοούν ευρωπαϊκές και εθνικές νομοθεσίες. Πιστεύουμε ότι αυτό αντιβαίνει σε όλες τις καλές πρακτικές και τη νομολογία για την προστασία της φύσης στην ΕΕ.
Από την πρώτη στιγμή, οι περιβαλλοντικές οργανώσεις εξέφρασαν την αντίθεσή τους κατά τη διάρκεια της περιβαλλοντικής αξιολόγησης για την υλοποίηση αυτού του λιμανιού ιχθυοκαλλιέργειας στη συγκεκριμένη τοποθεσία στις αρχές του 2023. Δυστυχώς, οι θέσεις μας δεν εισακούστηκαν εν τέλει και το έργο έλαβε θετική περιβαλλοντική γνωμοδότηση για την υλοποίηση του από το Τμήμα Περιβάλλοντος στις 29 Ιουνίου 2023. Συνάμα, σε χθεσινή συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ελέγχου ο Γενικός Ελεγκτής ανάφερε ότι για το εν λόγω έργο υπογράφηκε στις 14 Οκτωβρίου 2024 συμβόλαιο αξίας 34 εκ. ευρώ μεταξύ του Τμήματος Δημοσίων Έργων και της κοινοπραξίας που ανέλαβε την κατασκευή του.
Χωρίς να υπάρχει άλλη επιλογή εκτός από αυτή της δικαστικής οδού, οι περιβαλλοντικές οργανώσεις BirdLife Cyprus και Φίλοι της Γης Κύπρου κατέθεσαν αίτηση ακύρωσης εναντίον της απόφασης της αρμόδιας γνωμοδοτούσας αρχής, δηλαδή του Τμήματος Περιβάλλοντος, να μην φέρει ένσταση στην κατασκευή του έργου ‘Δημιουργία χερσαίων και λιμενικών εγκαταστάσεων για εξυπηρέτηση των Υδατοκαλλιεργητών στην περιοχή Μονής – Βασιλικού ιδιοκτησίας του ΤΑΘΕ’. Η αίτηση ακύρωσης κατατέθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου 2023 και η δικαστική διαμάχη ακόμα εκκρεμεί.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΛΕΓΚΤΗ
Συνάμα η Ελεγκτική Υπηρεσία διενέργησε έρευνα για τη χωροθέτηση του προτεινόμενου έργου και την αξιολόγηση των διαδικασιών που ακολουθήθηκαν ως μέρος της Μελέτης Εκτίμησης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και τα κριτήρια επιλογής της χωροθέτησης του λιμανιού.
Στη σχετική έκθεση που δημοσιεύθηκε στις 19 Απριλίου 2024, η Ελεγκτική Υπηρεσία εστιάστηκε στα κριτήρια επιλογής της περιοχής από το Τμήμα Περιβάλλοντος και το ΤΑΘΕ, στη μη εκπόνηση Μελέτης Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης (ΕΟΑ) και στην έκταση του προτεινόμενου Τόπου Κοινοτικής Σημασίας «Άγιος Γεώργιος Αλαμάνου» κατά μήκος της ακτογραμμής, και κατέληξε σε διάφορες συστάσεις προς τα αρμόδια τμήματα για αυτά τα ζητήματα.
Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις BirdLife Cyprus και Φίλοι της Γης Κύπρου συμφωνούν με τις συστάσεις του Γενικού Ελεγκτή και ελπίζουν ότι έστω και εκ των υστέρων θα υιοθετηθούν για να βρεθεί κατάλληλη τοποθεσία για την υλοποίηση αυτού του λιμανιού, ώστε να μην επηρεάζεται αρνητικά ένα από τα πιο σπάνια είδη παγκοσμίως που φιλοξενεί η χώρα μας, η Μεσογειακή φώκια.
