Σήμερα η απελευθέρωση της δεύτερης παρτίδας γυπών στην κυπριακή φύση
Η ομάδα του προγράμματος «Ζωή με τους Γύπες» απελευθέρωσε σήμερα τη δεύτερη παρτίδα ισπανικών γυπών στην κυπριακή φύση. Χάρη σε αυτή τη δράση ενίσχυσης του πληθυσμού, ο κυπριακός πληθυσμός σήμερα αριθμεί περίπου 29 πουλιά.
Η δεύτερη παρτίδα γυπών έφτασε στην Κύπρο αεροπορικώς τον περασμένο Μάρτιο και παρέμεινε για επτά μήνες σε ειδικό κλωβό προσαρμογής στην επαρχία Λεμεσού. Η πρώτη παρτίδα γυπών, η οποία απελευθερώθηκε πέρσι τον Σεπτέμβριο, ήδη προσαρμόστηκε στις τοπικές συνθήκες και εντάχθηκε επιτυχώς στον τοπικό πληθυσμό. Από τα 15 πουλιά που απελευθερώθηκαν πέρσι έχουν επιβιώσει τα 11, ενώ δύο πουλιά πέθαναν σε υποδομές της ΑΗΚ, ένα λόγω δηλητηρίασης και ένα λόγω απειρίας και νεαρής ηλικίας. Στα πουλιά της δεύτερης παρτίδας έχουν επίσης τοποθετηθεί δορυφορικοί πομποί για τη μετέπειτα παρακολούθηση των κινήσεων τους και της κατάστασής τους. Οι πρώτες εβδομάδες μετά την απελευθέρωση είναι ιδιαίτερα κρίσιμες λόγω του νεαρού της ηλικίας των πουλιών και του άγνωστου περιβάλλοντος για τα πουλιά. Η ομάδα του προγράμματος θα βρίσκεται σε επιφυλακή για άμεση παρέμβαση σε περίπτωση που κάποιο πουλί χρειαστεί βοήθεια.
Η εισαγωγή και η απελευθέρωση γυπών γίνεται για σκοπούς ενίσχυσης του εξαιρετικά μειωμένου κυπριακού πληθυσμού που απειλείται με εξαφάνιση. Την πιθανότητα εξαφάνισης του είδους από το νησί επιβεβαιώνει μια πρόσφατη Ανάλυση Βιωσιμότητας Πληθυσμού η όποια έδειξε ότι, αν δεν ληφθούν μέτρα για τη διαχείριση και τη διατήρηση του εξαιρετικά μειωμένου πληθυσμού του Γύπα στην Κύπρο, με δράσεις τόσο και για την αντιμετώπιση των αιτιών θνησιμότητας όσο και για εμπλουτισμό του τοπικού πληθυσμού, το είδος θα εξαφανιστεί από το νησί μέσα σε μόλις 15 χρόνια. Oι απώλειες γυπών είναι συχνές και αυτό είναι κάτι που μας ανησυχεί ιδιαίτερα. Η προτεραιότητα όλων που εργάζονται για τη διάσωση του είδους είναι η μείωση της θνησιμότητας μέσω συγκεκριμένων δράσεων που έχουν στόχο ακριβώς αυτό. Η ενδυνάμωση του πληθυσμού με εισαγωγή γυπών από το εξωτερικό είναι απαραίτητο να γίνει πριν την εξαφάνιση του είδους από την Κύπρο, καθώς η προσπάθεια εισαγωγής ενός είδους που έχει ήδη εξαφανιστεί θα ήταν λιγότερο αποτελεσματική και πολύ πιο δαπανηρή.
Σήμερα, χάρη στη δράση ενίσχυσης του πληθυσμού στο πλαίσιο του προγράμματος «Ζωή με τους Γύπες», ο κυπριακός πληθυσμός αριθμεί περίπου 29 πουλιά. Αυτό όμως από μόνο του δεν είναι αρκετό. Η αναχαίτιση της δραματικής μείωσης του πληθυσμού και η επαναφορά του είδους στα «παλιά του μεγαλεία» είναι μια μακροχρόνια πρόκληση, η οποία απαιτεί συντονισμένη δράση από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Γι’ αυτό τον λόγο, στο πλαίσιο του προγράμματος «Ζωή με τους Γύπες» καταβάλλονται προσπάθειες για την πρόληψη, αλλά και την αντιμετώπιση της μεγαλύτερης απειλής που αντιμετωπίζει το είδος, την παράνομη τοποθέτηση δηλητηριασμένων δολωμάτων στην ύπαιθρο αλλά και τη μείωση των προσκρούσεων και ηλεκτροπληξιών στο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας.
Ανάμεσα στις προσπάθειες αυτές ξεχωρίζουν η δημιουργία και λειτουργία δύο Ομάδων Σκύλων Ανίχνευσης Δηλητηριασμένων Δολωμάτων που περιπολούν την ύπαιθρο, η υιοθέτηση από εμπλεκόμενους φορείς ενός κοινού Πρωτοκόλλου Ενεργειών για Περιστατικά Δηλητηρίασης στην Ύπαιθρο, η κατάρτιση και εκπαίδευση αρμόδιων φορέων σχετικά με τις διαδικασίες διερεύνησης αυτού του εγκλήματος κατά της άγριας ζωής, καθώς και η συνεχής ενημέρωση και ευαισθητοποίηση κοινοτήτων και χρηστών της υπαίθρου στην επικράτεια του Γύπα για την προστασία του είδους και τις επιπτώσεις που έχει η χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων στην άγρια ζωή, σε ζώα συντροφιάς και εργασίας, καθώς και στην ανθρώπινη υγεία.
Οι 29 γύπες που απελευθερώθηκαν μέχρι στιγμής αποτελούν δωρεά της Τοπικής Αυτοδιοίκησης της Extremadura στην Ισπανία, η οποία φιλοξενεί το 90-95% των γυπών της Ευρώπης, ενώ το 2024, αναμένεται να αφιχθούν και να απελευθερωθούν ακόμη 15 γύπες.
To πρόγραμμα «Ζωή με τους Γύπες» (LIFE with Vultures CY) στοχεύει στην ανάκαμψη και τη διατήρηση του Πυρόχρου Γύπα στην Κύπρο. Εταίροι του προγράμματος είναι το BirdLife Cyprus, η Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας, το Terra Cypria – το Κυπριακό Ίδρυμα Προστασίας του Περιβάλλοντος και ο διεθνής οργανισμός Vulture Conservation Foundation. Το πρόγραμμα έχει €1,375,861 προϋπολογισμό, έχει διάρκεια 4 χρόνια (2019 – 2023) και συγχρηματοδοτείται (60%) από το πρόγραμμα LIFE, το χρηματοδοτικό εργαλείο της ΕΕ για το περιβάλλον. Περισσότερα για το πρόγραμμα εδώ: www.lifewithvultures.eu
