Οι αρμόδιες αρχές εγκρίνουν νέα εναέρια γραμμή ηλεκτρισμού θέτοντας σε κίνδυνο τον απειλούμενο Γύπα
Το BirdLife Cyprus ζητά ανάκληση της απόφασης
Στην καρδιά της επικράτειας του απειλούμενου και αυστηρώς προστατευόμενου Γύπα, πλησίον της προστατευόμενης περιοχής Natura 2000 “Ποταμός Παραμαλίου”, το Τμήμα Περιβάλλοντος ενέκρινε την επέκταση του εναέριου δικτύου μέσης τάσης της ΑΗΚ. Η επέκταση γίνεται για τη σύνδεση ενός αδειοδοτημένου φωτοβολταϊκού πάρκου.
Το BirdLife Cyprus εκφράζει την έντονη αντίθεσή του και την απογοήτευσή του για τον τρόπο που το Τμήμα Περιβάλλοντος και η Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας χειρίστηκαν την αξιολόγηση αυτού του έργου, αναιρώντας τους αρχικούς όρους που είχαν θέσει κατά την έγκριση του φωτοβολταϊκού πάρκου. Η νέα εναέρια γραμμή θα συνδεθεί με υποσταθμό της ΑΗΚ στην Επισκοπή.
Σύμφωνα με στοιχεία, οι ηλεκτροπληξίες και οι προσκρούσεις στο δίκτυο ηλεκτρισμού αποτελούν τη δεύτερη αιτία θνησιμότητας για τον Γύπα και τρίτη αιτία για τον Σπιζαετό στην Κύπρο. Από το 2020, πέντε Σπιζαετοί έχασαν τη ζωή τους από ηλεκτροπληξία σε πασσάλους μέσης τάσης και δύο από πρόσκρουση σε εναέριες γραμμές του δικτύου υψηλής τάσης. Επιπλέον, από το 2018, οκτώ Γύπες πέθαναν από πρόσκρουση ή/και ηλεκτροπληξία στο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας σε ολόκληρη την Κύπρο. Στην περιοχή όπου εγκρίθηκε η επέκταση του δικτύου, σημειώθηκε πρόσκρουση Γύπα σε εναέρια γραμμή τον Απρίλιο του 2023, ενώ οι υφιστάμενες γραμμές μέσης και υψηλής τάσης στην περιοχή έχουν αναγνωριστεί μέσω του έργου «Ζωή με τους Γύπες» ως υψηλού κινδύνου. Επομένως, αυτή η νέα εναέρια επέκταση του δικτύου μεταφοράς ενέργειας εντός της κύριας επικράτειας του Γύπα αυξάνει περαιτέρω το ρίσκο πρόσκρουσης ή/και ηλεκτροπληξίας, τόσο για τον Γύπα όσο και για άλλα αρπακτικά που φωλιάζουν στην περιοχή.
Οξύμωρο μεν, πραγματικότητα δε, για την αποτροπή εξαφάνισης αυτού του εμβληματικού είδους από την Κύπρο, καταβάλλονται προσπάθειες με εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους για την αντιμετώπιση των απειλών και την ανάκαμψη του πληθυσμού του είδους. Οι δράσεις αυτές περιλαμβάνουν και μέτρα για τη μείωση του ρίσκου πρόσκρουσης και ηλεκτροπληξίας στην περιοχή Παραμαλίου.
Η περίπτωση αυτή αναδεικνύει ένα ευρύτερο συστημικό πρόβλημα στην εφαρμογή της διαδικασίας περιβαλλοντικής αξιολόγησης και αδειοδότησης έργων στην Κύπρο, για την οποία η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη ανοιχτή υπόθεση κατά της Κύπρου, η οποία τώρα βρίσκεται ένα βήμα πριν την παραπομπή της στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Τονίζεται ότι το φωτοβολταϊκό πάρκο είχε αδειοδοτηθεί το 2020 με ουσιώδη όρο την υπογειοποίηση των καλωδίων, ο οποίος τώρα αναιρείται μέσω νέας Έκθεσης Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης της Περιβαλλοντικής Αρχής που εκδόθηκε στις 30 Οκτωβρίου 2024, αδειοδοτώντας την εναέρια σύνδεση χωρίς επαρκή εξέταση των επιπτώσεων στην πτηνοπανίδα.
«Το BirdLife Cyprus καθώς και άλλες περιβαλλοντικές οργανώσεις έθεσαν τις επιστημονικά τεκμηριωμένες απόψεις τους προς το Τμήμα Περιβάλλοντος και την Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας κατά τη διάρκεια αξιολόγησης του έργου για τις δυνητικά αρνητικές επιπτώσεις που θα έχει αυτό το έργο στον εξαιρετικά ευάλωτο πληθυσμό του Γύπα. Είναι απογοητευτικό που ένα τέτοιο έργο με δυνητικές επιπτώσεις για τον απειλούμενο Γύπα εγκρίθηκε», δήλωσε η διευθύντρια του BirdLife Cyprus, Μέλπω Αποστολίδου.
Με δεδομένο ότι οι προσκρούσεις και οι ηλεκτροπληξίες αποτελούν τη δεύτερη μεγαλύτερη καταγεγραμμένη απειλή για τον Γύπα στην Κύπρο, η νέα αυτή εγκατάσταση εντός της κύριας περιοχής τροφοληψίας του είδους εγείρει σοβαρά ερωτήματα για τη δυνατότητα και τη θέληση της χώρας μας να προστατεύσει τα πιο απειλούμενα της είδη.
Το BirdLife Cyprus καλεί την Υπουργό Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος να αναλάβει δράση για ανάκληση της σχετικής νέας Έκθεσης για επέκταση του δικτύου μέσω εναέριας καλωδίωσης, καθώς αυξάνει τον κίνδυνο πρόσκρουσης ή ηλεκτροπληξίας για τον Γύπα αλλά και για άλλα σημαντικά και προστατευόμενα είδη.
