Χρύσω Μακαρίου

“Η περίοδος της καραντίνας, πέρα από τα συναισθήματα ανησυχίας για την υγεία μας, το οικονομικό μας μέλλον και την κοινωνική κρίση η οποία σηματοδοτήθηκε από το οικονομικό πλήγμα, υπήρξε ταυτόχρονα και μία περίοδος όπου αναδύθηκαν νέες ιδέες και νέα ξεκινήματα. Ανέκαθεν πίστευα πως η κάθε κρίση δημιουργεί τις ευκαιρίες της, φτάνει κανείς να μένει αισιόδοξος και έτοιμος να αντιδράσει. Μέσα σε όλο αυτό το συνονθύλευμα σκέψεων και συναισθημάτων γεννήθηκε και η ιδέα του πρότζεκτ «Meet the Artists» (γνώρισε τους καλλιτέχνες). Τι είναι όμως αυτό το πρότζεκτ και που αποσκοπεί;

Πρόκειται για μία διαδικτυακή πλατφόρμα, η οποία δρα μέσα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στην οποία εμφανίζονται αξιόλογοι καλλιτέχνες με διεθνή δράση και οι οποίοι είναι είτε Ελλαδίτες, είτε Κύπριοι, είτε ξένοι. Από τον Μάρτη, βρισκόμαστε σε μία περίοδο πολύ έντονη η οποία έχει φέρει τα πάνω κάτω στις ζωές ολονών μας. Κύριο της χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι τίποτα δεν μπορεί να προγραμματιστεί και τίποτα δεν μπορεί να κυλήσει όπως έχει ήδη προγραμματιστεί. Ο τομέας του πολιτισμού και της τέχνης έχει υποστεί τεράστια ζημιά, αρκετά θέατρα έκλεισαν, οι αίθουσες συναυλιών λειτουργούν με τέτοιες διατάξεις που είναι σχεδόν αδύνατο να καρποφορήσει οτιδήποτε δεν στηρίζεται από κρατικά κονδύλια. Χιλιάδες καλλιτέχνες έχουν μείνει χωρίς δουλειά, και το στάτους του καλλιτέχνη (τουλάχιστον στις ανεπτυγμένες χώρες, διότι σε Ελλάδα και Κύπρο, αυτό είναι ανύπαρκτο) έχει σχεδόν επιστρέψει στην εποχή του Χάιντν, ο οποίος όταν δούλευε ως αρχιμουσικός στο παλάτι του Κόμη Εστερχάζυ, βρισκόταν ιεραρχικά πιο κάτω από το στάτους του μάγειρα.

Γιατί όμως τόση ανησυχία για τους καλλιτέχνες, θα μου πείτε και εδώ θα θυμηθώ την αγαπημένη μου θεία η οποία με ρώτησε κάποτε «Γιατί κοπέλα μου θες να σπουδάσεις μουσική; Δεν παίρνεις τα γράμματα;» Μακάρι να ήταν έτσι, διότι η γνώση δεν έφερε ποτέ την ευτυχία! Θα αναφέρω πολύ σύντομα πως οι μουσικές σπουδές και ιδιαίτερα όταν μιλάμε για σολίστες διαρκούν όσο και οι σπουδές της Ιατρικής με την ειδικότητα. Οι καλλιτέχνες είναι κανονικοί άνθρωποι με οικογένειες και μέσω της δουλειάς τους πληρώνουν το νοίκι τους, έχουν να αναθρέψουν τα παιδιά τους, πληρώνουν τους φόρους τους, δουλεύουν αρκετά συχνά τα βράδια των Χριστουγέννων και Πάσχα, σε συνθήκες που δεν τους διασφαλίζουν μια αξιοπρεπή εμφάνιση ή αμοιβή.

Ας έρθουμε όμως στην πιο πρόσφατη παρουσίαση μου! Ας γνωρίσουμε την αμμοχωστιανή μπαλαρίνα, σολίστ του μπαλέτου της Κρατικής Όπερας της Βιέννης, Ιωάννα Αβραάμ. Με την Ιωάννα βρεθήκαμε το Σάββατο 10 Οκτωβρίου στο café του ξενοδοχείου Bristol της Βιέννης και το οποίο βρίσκεται δίπλα από το κτίριο της Όπερας. Η Ιωάννα είχε πρόβα στην Όπερα, έτσι η τοποθεσία βόλευε γάντι. Αντικρίζοντας την Ιωάννα, μπορώ με ειλικρίνεια να πω πως με κέρδισε αμέσως η απλότητα και η ζεστασιά του χαρακτήρα της. Θα μου πείτε, «ε μα εξυπακούεται!» Όχι καθόλου δεν εξυπακούεται. Τα τελευταία 20 χρόνια της ζωής μου, όπου ζώ εκτός Κύπρου, έχω γνωρίσει πάμπολλούς καλλιτέχνες, Κύπριους, Ελλαδίτες, Ιταλούς, Αυστριακούς, Βούλγαρους, Γρεμανούς, Ισπανούς, εκ των οποίων μερικοί ζουν τη ζωή που μόνο στις χολιγουντιανές ταινίες μπορούμε να συναντήσουμε. Άλλοι είναι ξινισμένοι, άλλοι αλαζόνες, άλλοι το παίζουν ντίβες. Αυτό που μπορώ να πω με σιγουριά, είναι πώς οι πραγματικά σπουδαίοι καλλιτέχνες έχουν μια ιδιαίτερη σεμνότητα στο βλέμμα, μία αφοπλιστική ειλικρίνεια και μία χαρμόσυνη απλότητα. Αυτό ακριβώς διέκρινα στην Ιωάννα και αυτό με κέρδισε, η αυθεντικότητα του χαρακτήρα της.

Όταν καθίσαμε, η Ιωάννα με ξάφνιασε με μία ιδιαίτερη της επιθυμία. Συνήθως, εγώ είμαι αυτή που διαβάζει και προετοιμάζεται πριν από κάθε Live Streaming συνέντευξη. «Χρύσω μου, σε παρακαλώ θέλω να πω δυο λόγια για την πόλη μου, την Αμμόχωστο». Βλέπετε είχε προηγηθεί το άνοιγμα της περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου (γνωστής και ως Βαρώσια), από τους Τούρκους, στις 8 Οκτωβρίου. Νομίζω πως δεν υπάρχει Κύπριος που να αγαπά πραγματικά τον τόπο του και να μην έχει λυγίσει στο άκουσμα αυτής της είδησης. Έτσι και έγινε, ξεκινήσαμε τη συνέντευξη και οι δύο με συναισθηματική φόρτιση και με τα μάτια σχεδόν υγρά.

Η Ιωάννα γεννήθηκε στην Λευκωσία, αρκετά χρόνια μετά την τουρκική εισβολή του 1974, από αμμοχωστιανούς γονείς. Η αλήθεια είναι πως μέχρι την συνέντευξη μας δεν αναλογίστηκα, έτσι ώστε να καταλάβω τί σημαίνει για κάποιον αυτή η πραγματικότητα. Και εγώ γεννήθηκα αρκετά χρόνια μετά την εισβολή, μεγαλώνοντας σε ένα περιβάλλον που μύριζε πόλεμο. Οι αφηγήσεις του πατέρα, των θείων από τον πόλεμο, οι αντικατοχικές πορείες, οι συναυλίες του Γιώργου Νταλάρα υπέρ της άμυνας, τα τετράδια μας όλα, καθώς και τα βιβλία μας έγραφαν στην πρώτη σελίδα «ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ». Ο χρόνος πέρασε, ήρθε η περιβόητη ανάπτυξη, μετά ήρθε η οικονομική κρίση, το κούρεμα, έπειτα η περιβόητη ανάκαμψη της οικονομίας και ξεχάσαμε…

Ήρθαν όμως εκείνες οι δύο λέξεις της Ιωάννας να με ταρακουνήσουν. Στην πραγματικότητα δεν ήταν οι λέξεις, διότι λέξεις έχω ακούσει πολλές, με στόμφο γεμάτες, έχω δει σημαίες να ανεμίζουν και λάβαρα να υψώνονται. Με το χέρι στην καρδιά, σας λέω πως μόνο μέσα από την απλότητα και την ειλικρίνεια της Ιωάννας ένιωσα όλο αυτό τον πόνο των 46 χρόνων!

«Ο πατέρας μου», μου λέει, γεννήθηκε εκεί, εκεί πήγε σχολείο, εκεί είχε τους φίλους του, τη ζωή του. Ο πατέρας της Ιωάννας, και η οικογένεια του, είναι πρόσφυγες στην ίδια τους την πατρίδα. Η Ιωάννα αναφέρει, πως μεγάλωσε έχοντας συντροφιά τον πόνο του ξεριζωμού, της νοσταλγίας και της επιθυμίας για επιστροφή. Μιλώντας για το άνοιγμα την περίκλειστης Αμμοχώστου, από τους Τούρκους, την βλέπω να αναστενάζει και να συγκινείται. Κάνει έκκληση προς τους συμπατριώτες της καλλιτέχνες να είναι ενωμένοι και αλληλέγγυοι, να ενώσουν τις φωνές τους και να δηλώσουν παρόντες για την Αμμόχωστο.

Η Ιωάννα μιλά και η σκέψη μου ταξιδεύει στη Διδώ Σωτηρίου, «για να θυμούνται οι παλιοί και να γνωρίζουν οι νέοι» … Η βασιλεύουσα, η πόλη στην οποία ανθούσαν οι τέχνες και ο πολιτισμός, ένα διαμάντι στην ανατολική μεσόγειο με τις χρυσές της αμμουδιές. Η προδοσία του πραξικοπήματος στην Κύπρο και το αλαλούμ που επικράτησε, είχε ως αποτέλεσμα να χαθεί η Αμμόχωστος. Κάποιοι ειδοποίησαν τους κατοίκους, να φύγουν για κάποιες ώρες από την πόλη και να επιστρέψουν το βράδυ. Οι κάτοικοι, γυναίκες, γέροι και παιδιά επί το πλείστων (αφού οι άντρες πολεμούσαν στο πλευρό των στρατιωτών), γνωρίζοντας τις θηριωδίες και τα πρωτάκουστα εγκλήματα των Τούρκων έναντι των Ελληνοκυπρίων, έφυγαν άρον άρον με ότι φορούσαν. Πίστευαν πως θα επιστρέψουν…

Οι Τούρκοι κατά τη δεύτερη εισβολή, τον Αύγουστο του 1974, βρήκαν την Αμμόχωστο άδεια και την κατέλαβαν. Έκτοτε την κρατούσαν κλειστή με συρματοπλέγματα. Την πιο πλούσια και προοδευτική πόλη του νησιού την είχαν μετατρέψει σε πόλη φάντασμα. Τα χρόνια πέρασαν και η πόλη ακατοίκητη, ερημωμένη, κατάντησε ερείπιο. Οι κάτοικοι της Αμμοχώστου, όπως και οι υπόλοιποι πρόσφυγες, έχασαν εν μία νυχτί τα πάντα, τη νιότη τους, την αθωότητα τους, άλλοι τη ζωή τους. Η Αμμόχωστος ήταν το τελευταίο διαπραγματευτικό χαρτί της Κυπριακής Δημοκρατίας, η τελευταία μας ελπίδα.

Η ιστορικότητα της Αμμοχώστου πάει αιώνες πίσω! Αυτό το συνάντησα στα μάτια μιας γοητευτικότατης αμμοχωστιανής μπαλαρίνας στην Βιέννη. Στο ταλέντο της Ιωάννας επιζεί ο εξόριστος Τεύκρος, που μη μπορώντας να επιστρέψει στη Σαλαμίνα, φτάνει στην Κύπρο και ιδρύει τη Σαλαμίνα της Κύπρου. Οι κάτοικοι της Σαλαμίνας του Τεύκρου, της Αρσινόης των Πτολεμαίων, της βυζαντινής Κωνσταντίας, είναι οι σημερινοί αμμοχωστιανοί. Πρόσφυγες στην ίδια τους την πατρίδα. Η Αμμόχωστος είναι πολύ περισσότερα από μία πόλη, είναι η ζωντανή ιστορία ολόκληρης της Κύπρου. Η Ιωάννα Αβραάμ ακολουθεί το ταλέντο της, με πολύ σκληρή δουλειά, πειθαρχία, αισιοδοξία, πίστη στις δυνατότητες της, άξια κόρη της Αμμοχώστου με το κεφάλι ψηλά τιμάει την πόλη της και το νησί της. “

Μπορείτε να παρακολουθήσετε (εφόσον έχετε λογαριασμό στο FACEBOOK) ολόκληρη τη συνέντευξη της Ιωάννας Αβραάμ, ακολουθώντας το λινκ

https://www.facebook.com/viennaquartiereartistico/videos/332370611385887

Βιέννη

Οκτώβριος 2020

Share on Facebook

Tweet

Follow us

Save