Οι Έλληνες του Βερολίνου υποδέχονται τον Αλέξη
Ιφιγένεια Μωραϊτίνη- Πατριαρχέα
Ήμουν 7 χρονών όταν διάβασα για πρώτη φορά το “Παραμύθι χωρίς Όνομα”. Σε περίπτωση που δεν το ξέρετε, η Πηνελόπη Δέλτα διηγείται πως ένας άχρηστος, (ή μάλλον Αστόχαστος, βασιλιάς) μπορεί να καταστρέψει το βασίλειο του, μέχρις ότου να αναλάβει ο κληρονόμος και να φέρει πίσω την ευημερία. Εν τω μεταξύ, ο λαός όλος μετανάστευσε. Ακόμα και ο πρωταγωνιστής, το Βασιλόπουλο, προσπάθησε να μεταναστεύσει.
Δεν θα συνεχίσω την ανάλυση του μυθιστορήματος. Απλά θέλω να αναφερθώ σε ένα γράμμα, που κάποια στιγμή στέλνεται, κυριολεκτικά σε όλους τους νεαρούς αποδήμους του παραμυθιού:
“Γύρνα σπίτι, παιδί μου, οι καλές εποχές επέστρεψαν, κι εσύ μόνος σου έμεινες, να σπαταλιέσαι στα ξένα”.
Συγκινητικό, ίσως.
Και, από την εμπειρία μου ως μέλος της ελληνικής διασποράς, είναι ακριβώς η στάση που έχουν πολλοί άνθρωποι στην Ελλάδα απέναντι… σε εμάς. Το βιβλίο αυτό εκδόθηκε το 1910, και από τότε… τόσοι και τόσοι μας αντιμετωπίζουν σαν να «χαθήκαμε στα ξένα».
Χαμένοι, φευγάτοι, κακομοίρηδες ίσως, που κυνηγούν τον πλούτο αντί να έχουν θάρρος, καιροσκόποι… Έτσι μας έβλεπαν το 1910, και κατά τα φαινόμενα, έτσι συνεχίζουν να μας βλέπουν πολλοί και σήμερα.
Από την άλλη, είμαστε και αυτοί που φέρνουν δώρα και συνάλλαγμα, όπως άλλωστε το έδειξε η Γεωργία Βασιλειάδου στην ταινία “Η θεία από το Σικάγο” (1957). Ερχόμαστε κάθε καλοκαίρι με τα χελιδόνια.
Τώρα, φυσικά κανείς δεν είναι ανοιχτά τόσο… φτυστικός. Όλοι έχουν έναν ξάδερφο, έναν θείο, έναν αδερφό, κάποιο εγγόνι στο εξωτερικό. Απλά, όταν λένε «ΕΓΩ δεν μπορώ να αφήσω την χώρα μου!», με δυνατή φωνή, εμείς, που το κάναμε αυτό, καταλαβαίνουμε. Το φτύσιμο, το βιώνουμε. Η ταυτότητα μας σιγά σιγά καταστρέφεται, όχι επειδή φύγαμε, αλλά επειδή δεν μετράμε. Ακόμη και τα παιδιά μας το πληρώνουν. Δεν έχουμε σημασία για την πατρίδα μας, εκτός αν επιστρέψουμε, και δεν μπορούμε να επιστρέψουμε γιατί δεν έχουμε υποστήριξη ως Έλληνες. Τα προξενεία μας είναι χρόνια υποστελεχωμένα. Τα ελληνικά μας σχολεία επίσης, και όσα υπάρχουν διοικούνται συνήθως από την Εκκλησία, σαν να βρισκόμαστε ακόμα στο 1810. Τα δικαιώματα μας… ε, τί να πω τώρα; Μόνο μερικές χιλιάδες άνθρωποι μπορούν να ψηφίσουν από τα σπίτια τους στις επερχόμενες εκλογές. Οι άλλοι θα πληρώσουν καλά το αεροπορικό, λες και βρισκόμαστε ακόμα στην εποχή του… Ηρώδη. Ακόμη και αν ζούμε σε μια πλούσια και ειρηνική χώρα, η ζωή μας είναι μια λεπτή ισορροπία, και κάθε άλλο παρά απλή.
Δεν περίμενα να αλλάξουν τα πράγματα όταν άρχισα να το παλεύω, πριν μερικά χρόνια. Ένιωσα όμως ότι ήταν ευθύνη μου να προσπαθήσω. Αν σχεδόν 20 χρόνια ζωής στη Γαλλία, την Αυστρία, τη Γερμανία μου είχαν δείξει ένα πράγμα, αυτό είναι ότι όσο απογοητευμένος κι αν είναι ο μέσος Έλληνας από την πολιτική, η μη προσπάθεια δεν οδηγεί ποτέ σε επιτυχία. Δεν είναι απάντηση.
Εγώ ανήκω στη Διασπορά. Δεν θα υποφέρω ούτε κατά το ήμισυ τόσο όσο ο μέσος Έλληνας στην Ελλάδα από ό,τι συμβεί εκεί. Αλλά και η οικογένειά μου δεν θα ευημερήσει μέχρι να ευημερήσει η Ελλάδα ΚΑΙ να πάρει σοβαρά την ευθύνη της απέναντί στον αρχαίο, μοντέρνο, τεράστιο, σημαντικό, φτωχό, πλούσιο Απόδημο Ελληνισμό.
Και έτσι, προσπάθησα. Ακόμα προσπαθώ. Και μαντέψτε τι; Έναν μόλις μήνα πριν από τις κρίσιμες εκλογές, κάποιος έρχεται στο Βερολίνο. Κι αυτός προσπαθεί. Αυτός ο κάποιος.
Ω ναι!
Για όσους έχουν ζήσει σε κάποιο λαγκάδι χωρίς εφημερίδες σαν ερημίτες, ο κ. Τσίπρας είναι ο πρώην πρωθυπουργός, σημερινός αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης… και (αν πιστέψουμε κάποια από τα σχόλια του κ. Μητσοτάκη), ο επόμενος πρωθυπουργός της Ελλάδας. Είπαμε: Έχουμε εκλογές!
Ως μέλος της ελληνικής διασποράς του Βερολίνου, η επίσκεψη του Αλέξη Τσίπρα με ενθουσιάζει, διότι δεν μπορώ παρά να την θεωρήσω… μήνυμα. Σήμα, ελπίζω, μιας νέας εποχής σεβασμού, εκτίμησης και ηγεσίας που δεν απορρίπτει εξ αρχής τη Διασπορά … που αναγνωρίζει και εκτιμά τη μοναδική συνεισφορά μας στο ελληνικό κράτος, χωρίς να απαιτεί σώνει και καλά να… επαναπατριστούμε.
Εγώ θα πάω.
Εσείς;
