Η Έρση Σωτηροπούλου στο εξώφυλλο του περιοδικού της Αιγύπτου, “Akhbar el Adab”
Η Ελληνίδα συγγραφέας Έρση Σωτηροπούλου στο εξώφυλλο του μεγάλου λογοτεχνικού περιοδικού της Αιγύπτου, “Akhbar el Adab”
Χρίστος Γ. Παπαδόπουλος*
Με την πολυβραβευμένη Ελληνίδα συγγραφέα Έρση Σωτηροπούλου στο εξώφυλλο και τρισέλιδη συνέντευξη της, κυκλοφόρησε στις 10 Ιουλίου, το νέο τεύχος του σπουδαίου Αιγυπτιακού λογοτεχνικού περιοδικού «Akhbar al Adab” (“νέα της λογοτεχνίας»), μια μεγάλη τιμή για την Ελληνική λογοτεχνία στην Αίγυπτο.
Η συνέντευξη της Έρσης Σωτηροπούλου στην Αιγύπτια δημοσιογράφο και γνωστή συγγραφέα Mansoura Ez-Eldin , δόθηκε με αφορμή την φετινή έκδοση της μετάφρασης στα αραβικά του βραβευμένου, με το ευρωπαϊκό Βραβείο «Μεσόγειος» (Prix Méditerranée 2017), μυθιστορήματος της, «Τι μένει από τη νύχτα». Το βιβλίο αυτό που έχει παρουσιάσει η συγγραφέας στο Ελληνικό Πολιτιστικό Κέντρο Καΐρου παλιότερα, μεταφράστηκε από τον Ναζάρ Αγάρι και για το εξώφυλλο ο Αιγύπτιος εκδότης επέλεξε το έργο “Αποχαιρέτα την, την Αλεξάνδρεια που χάνεις” του Έλληνα ζωγράφου, Βασίλη Πέρρου.
Το μυθιστόρημα πρωτοεκδόθηκε το Νοέμβριο του 2015 από τις Εκδόσεις Πατάκη και είναι ένα μυθιστόρημα ιδεών για τη δύσκολη σχέση τέχνης και ζωής, για τον ερωτικό πόθο ως κίνητρο δημιουργίας, μια τολμηρή μυθοπλαστική ανασύσταση της προσωπικότητας του μεγάλου Αλεξανδρινού ποιητή Κωνσταντίνου Καβάφη με αφορμή το ταξίδι αναψυχής του στο Παρίσι.
Η Έρση Σωτηροπούλου, επίμονη σκιά του ποιητή, θα παρακολουθήσει αυτό το μυθιστορηματικό ταξίδι σε όλες τις διαστάσεις του. Στηριγμένη σε σπάνιο αρχειακό υλικό και σε πλούσια βιβλιογραφία, ανασυνθέτει τη μεταβατική στιγμή κατά την οποία ο Καβάφης, μακριά από την ασφυκτική αλλά μοιραία και μοναδική Αλεξάνδρεια, βυθίζεται στον εαυτό του, αναψηλαφεί τα πάθη του, βασανίζεται από αμφιβολίες και φθάνει ως την αυτομαστίγωση, δοκιμάζοντας ταυτόχρονα τα όρια της ποιητικής μορφής, εξωθώντας την πέρα από τους κανόνες και πυρπολώντας τη με τη στοχαστική του φαντασία.
Η Έρση Σωτηροπούλου γεννήθηκε στην Πάτρα και ζει στην Αθήνα. Σπούδασε φιλοσοφία και πολιτιστική ανθρωπολογία στη Φλωρεντία και εργάστηκε ως μορφωτική σύμβουλος στην ελληνική πρεσβεία στη Ρώμη. Έχει γράψει ποιήματα, νουβέλες και μυθιστορήματα. Το βιβλίο της “Ζιγκ-ζαγκ στις νεραντζιές”, τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος 2000 και με το Βραβείο Μυθιστορήματος του περιοδικού “Διαβάζω”. Έργα της έχουν μεταφραστεί στα γαλλικά, αγγλικά, γερμανικά, ισπανικά, ιταλικά και σουηδικά.
Στη συνέντευξη της απαντώντας στις ερωτήσεις της Αιγυπτίας συναδέλφου της, εξηγεί πως έναυσμα της για τη συγγραφή του υπήρξε το κενό πληροφοριών σχετικά με το ταξίδι του αλεξανδρινού ποιητή στο Παρίσι, γεγονός που την ενεργοποίησε να το συμπληρώσει λογοτεχνικά, μελετώντας για χρόνια σχετικό αρχειακό υλικό, από το αρχείο Καβάφη ως και κάθε είδους πληροφορίες, βιβλία, επιστολές, προσωπικές αφηγήσεις, φωτογραφίες, έγγραφα, μυθιστορήματα του τέλους του 19ου αιώνα, βιβλία για την πολιτική και οικονομική ιστορία της Αιγύπτου, για την ελληνική κοινότητα της Αλεξάνδρειας, για την καλλιτεχνική ζωή στο Παρίσι, για την αστική μεταμόρφωση της πόλης στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, για την υπόθεση Ντρέιφους, για τον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897 κ.α . Δεν παρέλειψε δε, να τονίσει ότι στην έρευνα της χρειάστηκε να επισκεφθεί, πολλές φορές το Παρίσι και την Αλεξάνδρεια .
Αναφέρεται στον κεντρικό άξονα του μυθιστορήματος της «τι μένει από τη νύχτα», που είναι ο αγώνας, η προσωπική αναζήτηση του ποιητή, που τον μεταμορφώνει απελευθερωτικά σε σχέση με τις καταπιεσμένες ερωτικές του επιθυμίες και όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η συγγραφέας «η επιθυμία μεταμορφώνεται, μετουσιώνεται και γίνεται κινητήριος δύναμη στα ποιήματα του Καβάφη. Αυτό που με ενδιέφερε από την αρχή ήταν να αποτυπώσω τη στιγμή, εκείνη την εξαιρετική στιγμή, που η σωματική επιθυμία μετατρέπεται σε δημιουργική παρόρμηση.»
Αναφέρεται επίσης στην πορεία της στη λογοτεχνία, που ξεκίνησε από την ποίηση για να περάσει στην πεζογραφία, αλλά και την ξαφνική της στροφή στην ποίηση πάλι, με αφορμή το θάνατο της μητέρα της, στο βιβλίο της «Άνθρωπος στη θάλασσα» και να συνεχίσει το λογοτεχνικό της ταξίδι με διαφορετικές φόρμες κάθε φορά , ανακοινώνοντας μάλιστα το επόμενο βήμα της, την έκδοση της συλλογής διηγημάτων με τίτλο «Το τέλος του κόσμου», το φθινόπωρο.
Κατακλείδα της ελληνοαιγυπτιακής λογοτεχνικής συνάντησης μεταξύ των δυο συγγραφέων, η ερώτηση της Mansoura Ez-Eldin :
«Φαντάζεστε τον εαυτό σας ως απόγονο του Ομήρου, του Σοφοκλή και άλλων μεγάλων προγόνων ή προτιμάτε να τον τοποθετείτε σε ένα διαφορετικό πλαίσιο που δεν εξαρτάται απαραίτητα από την εθνικότητα ή τη μητρική γλώσσα;» στην οποία η Έρση Σωτηροπούλου απάντησε: «Δεν μου πέρασε ποτέ από το μυαλό. Αυτό που είναι σημαντικό για μένα είναι η συνέχεια της γλώσσας. Γράφω στα ελληνικά, στα ελληνικά ονειρεύομαι. Ο κόσμος μου, η φυσική μου ύπαρξη, έχουν δομηθεί από αυτή τη γλώσσα. Εκεί βρίσκω την ελευθερία μου.»
*Διευθυντής του Ελληνικού Πολιτιστικού Κέντρου Καΐρου
