Ελληνο-Ελβετικές ανασκαφές 2021 στο ιερό της Αμαρυσίας Αρτέμιδος στην Αμάρυνθο
Μετά από την ταύτιση του ιερού της Αμαρυσίας Αρτέμιδος το 2017 και την ανακάλυψη του υστεροαρχαϊκού ναού με ένα πλούσιο αποθέτη το 2020, το καλοκαίρι του 2021 συνεχίζονται οι Ελληνο-ελβετικές ανασκαφές ανατολικά της Αμάρυνθου στην Εύβοια. Το ερευνητικό πρόγραμμα, το οποίο στοχεύει φέτος στην περαιτέρω αποκάλυψη του ναού, είναι μία συνεργασία της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ευβοίας, υπό την διεύθυνση της Δρ Αγγελικής Σίμωσι, με την Ελβετική Αρχαιολογική Σχολή στην Ελλάδα, υπό την διεύθυνση του Καθ. Sylvian Fachard.
Ήδη από τις πρώτες μέρες της νέας ανασκαφικής περιόδου ήρθαν στο φώς σημαντικά ευρήματα από το εσωτερικό του ναού, τα οποία συμπληρώνουν τα αναθήματα του β’ μισού του 6ου αι. π. Χ. τα οποία βρέθηκαν το 2020. Πρόκειται για μελανόμορφα αγγεία εισηγμένα από την Αττική, αγγεία τοπικών εργαστηρίων, πήλινα και χάλκινα ειδώλια, κοσμήματα, σφραγιδόλιθοι, μία χάλκινη ασπίδα και ένα σιδερένιο κράνος. Κάτω από τον υστεροαρχαϊκό ναό, από το οποίο μόνο τα θεμέλια σώζονται (10 × 30 μ.), εντοπίζονται κατάλοιπα τουλάχιστον δύο παλαιότερων αρχιτεκτονικών φάσεων, ανάμεσα σε αυτά και μία ημικυκλική εστία ή εσχάρα.
Συμπληρωματικές τομές ανασκάφηκαν και σε άλλα σημεία του ιερού. Σε μία από αυτές, στην βόρεια άκρη του τεμένους, βρέθηκε μαζί με άλλες κεραμίδες ενός κτιρίου μια πήλινη υδρορροή με λεοντοκεφαλή σε άριστη κατάσταση. Στην ίδια περιοχή αποκαλύφθηκε επίσης αρχαϊκός ή κλασικός τοίχος ο οποίος εκείνη την περίοδο περιόρισε το τέμενος προς Βορρά.
Ταυτόχρονα, κατά την φετινή ανασκαφική περίοδο, ξεκίνησε και η έρευνα στις παρυφές του διπλανού λόφου Παλαιοεκκλησιές, με στόχο την κατανόηση του λόγου της μετατόπισης των ανθρώπινων δραστηριοτήτων από το λόφο στην πεδιάδα και της μετατροπής του προϊστορικού οικισμού σε ιερό. Σημειώνεται ότι ο προϊστορικός οικισμός στην κορυφή του λόφου ήταν ήδη γνωστός από παλαιότερες ανασκαφές της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ευβοίας και αναφέρεται σε πινακίδα Γραμμικής Β γραφής από το ανάκτορο της Θήβας. Αμέσως κάτω από την επιφάνεια του εδάφους εντοπίστηκε ένα μεσαιωνικό κτίριο, ενώ βαθύτερα, το τμήμα ενός κτιρίου της Εποχής του Χαλκού με άφθονη μυκηναϊκή κεραμική.
Ένας τρίτος ερευνητικός άξονας είναι η επιφανειακή έρευνα ανάμεσα στην Ερέτρια και την Αμάρυνθο, η οποία αποσκοπεί στην ιχνηλάτηση της ιεράς οδού που αναφέρεται στις αρχαίες πηγές και η οποία συνέδεε την μητρόπολη με το σημαντικότερο ιερό της. Στο πλαίσιο της έρευνας αυτής δεν θα πραγματοποιηθούν μόνο αυτοψίες στο πεδίο αλλά θα γίνει χρήση και σύγχρονων τεχνολογικών μεθόδων, όπως αεροπορικές εικόνες LiDAR.
